Öğretmenlerin Kişisel Performanslarına Yönelik Algıları İle Örgütsel Dayanıklılık Düzeyi Arasındaki İlişki


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Anadolu Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Adem Yurdunkulu

Danışman: Çetin Terzi

Özet:

Bu araştırmanın  amacı, öğretmenlerin kişisel performanslarına yönelik algıları ile örgütsel dayanıklılık düzeyleri ve okul müdürünün kuantum liderlik düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesidir.

 Araştırmada ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2021-2022 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Düzce İlindeki ilköğretim ve orta öğretim devlet okullarında görev yapan 4702 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise bu evrenden tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen 409 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmadaki verilerin toplanmasında, Erçetin, Potas, Turan ve Bisaso (2016) tarafından geliştirilen ‘‘Okul Yöneticilerinin Kuantum Liderlik Davranışları Ölçeği’’, Özgenel, M. (2019) tarafından geliştirilen ‘‘Öğretmen Performans Değerlendirme Ölçeği’’ ve araştırmacı tarafından geliştirilen ‘‘Örgütsel Dayanıklılık Ölçeği’’  ve ‘‘Kişisel Form’’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde AMOS 21 ve SPSS 24 paket programları kullanılmıştır. Betimsel İstatiktik Teknikleri, Bağımsız Grup T-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Korelasyon Katsayıları, Çoklu Varyans Analizi, Regresyon Analizi yönteminden yararlanılmıştır.

Araştırma sonucunda: erkek öğretmenlerin yöneticilerine ilişkin kuantum liderlik algılarının ve örgütsel dayanıklılık algılarının kadın öğretmenlerden anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu; evli öğretmenlerin yöneticilerine ilişkin kuantum liderlik algılarının ve örgütsel dayanıklılık algılarının bekar öğretmenlerden anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu; öğretmenlerin yaş, mesleki kıdem, görev yaptıkları okuldaki öğretmen sayısı, mevcut okullarındaki görev süresi değişkenleri açısından yöneticilerine ilişkin  kuantum liderlik algılarında, örgütsel dayanıklılık algılarında ve performanslarına ilişkin algılarında  anlamlı bir fark olmadığı;   lisans mezunu öğretmenlerin yöneticilerine ilişkin kuantum liderlik algılarının ve örgütsel dayanıklılık algılarının yüksek lisans mezunu öğretmenlerden anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu; mevcut müdür ile 0-1  yıl çalışan öğretmenlerin yöneticilerine ilişkin kuantum liderlik algılarının mevcut müdür ile 1-2 yıl arası çalışan öğretmenlere göre anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu; mevcut müdür ile 5 ve üzeri yıl çalışan öğretmenlerin yöneticilerine ilişkin kuantum liderlik algılarının ve örgütsel dayanıklılık algılarının mevcut müdür ile 1-2 yıl arası çalışan öğretmenlere göre anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu; mevcut müdür ile 5 ve üzeri yıl çalışan öğretmenlerin performanslarına ilişkin algılarının mevcut müdür ile 1-2 yıl ve 3-4 yıl çalışan öğretmenlere göre anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu; yabancı dil öğretmenlerinin yöneticilerine ilişkin kuantum liderlik algılarının İHL meslek dersi öğretmenlerine, yetenek dersleri öğretmenlerine, sözel ders öğretmenlerine, sayısal ders öğretmenlerine ve PDR-Özel eğitim öğretmenlerine göre anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu; İHL meslek dersi öğretmenlerinin, PDR-Özel eğitim öğretmenlerinin, sınıf öğretmenlerinin, sayısal ders öğretmenlerinin örgütsel dayanıklılık algılarının yabancı dil öğretmenlerine göre anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu; PDR-Özel eğitim öğretmenlerinin örgütsel dayanıklılık algılarının sözel ders öğretmenleri ve Meslek dersi öğretmenlerine göre anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu; öğretmenlerin branş ve eğitim durumu değişkenleri açısından performanslarına ilişkin algılarında anlamlı bir farkın olmadığı; öğretmenlerin yöneticilerine ilişkin kuantum liderlik algıları ile örgütsel dayanıklılık ve performanslarına ilişkin algıları arasındaki anlamlı bir ilişkinin olduğu; araştırma genelinde bağımsız değişkenlerin (öğretmenlerin yöneticilerine ilişkin kuantum liderlik ve örgütsel dayanıklılık algıları) bağımlı değişken (öğretmen performansı) üzerindeki etkinin %62,9’unu açıkladığı belirlenmiştir.