Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bozkuş Genç G. (Yürütücü), Pehlivan B.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2024
Bu araştırmada, (a) tipik gelişen akranlar için hazırlanan farkındalık etkinlikleri ve
sosyal beceri öğretim programının tipik gelişen akranların sosyal etkileşim
davranışlarını arttırmaya yönelik ve b) tipik gelişen akranlar tarafından uygulanan
Akran Aracılı Müdahalenin Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocukların
arkadaşlık ilişkileri üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca OSB olan
çocukların öğretmenleri ve eğitici akranlarından araştırmanın sosyal geçerliğine ilişkin
görüşler ortaya konmuştur. Araştırma, 5-6 yaşlarında üç OSB olan “hedef çocuk” ve altı
tipik gelişen “eğitici akran” ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma
modellerinden katılımcılar arası yoklama denemeli çoklu yoklama modeli
kullanılmıştır. Deney sürecinin tamamı çocukların doğal ortamı olan anasınıflarında
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın bulguları (a) farkındalık etkinlikleri ve sosyal beceri
öğretim programının, tipik gelişen akranların Akran Aracılı Müdahale basamaklarını
doğru kullanmaları üzerinde etkili olduğu, b) tipik gelişen çocukların Akran Aracılı
Müdahaleyi kullanmalarının üç OSB olan çocuktan ikisinin arkadaşlık becerilerini
edinim, kalıcılık ve genelleme düzeylerinde etkili biçimde sergileyebildiklerini ve c)
eğitici akranlar ve öğretmenlerden toplanan araştırmanın sosyal geçerliğine ilişkin
görüşlerinin olumlu olduğunu göstermiştir. Bulgular alanyazına dayalı olarak
tartışılmış, uygulamaya ve ileri araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.