Sındırgı Mutfak Kültürü ve Yemeklerinin Araştırılması

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2022

Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
Başlama Tarihi: Kasım 2021
Bitiş Tarihi: Kasım 2022

Proje Özeti

Sındırgı 230 metre rakımlı ve yaklaşık 34 bin nüfuslu bir ilçedir. Şehir olarak kuruluşu 18. yüzyıla tekabül eden Sındırgı’nın tarihi, coğrafi, kültürel ve turistik özellikleriyle beraber mutfak kültürü de özgün değer sunmaktadır. Her ne kadar kimi çalışmalarda ve sözel beyanlarda bu değer aktarılmaya çalışılsa da bilimsel yöntemle öğünleri, doğumdan ölüme kadarki yemek ile ilişkili ritüelleri, istek ve dilek sofraları, sofra ve servis düzenleri, özgün mutfak mimarisi ve araçları, kışlık yiyecekleri ve çorbadan tatlıya kadar farklı yemek kategorilerinden yemek tarifleri araştırılmamıştır. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) son yıllarda gastronomik değerlere ayrı bir önem göstermekte, Yaratıcı Şehirler Ağı teşvikleri ile çalışmaları yürütmektedir. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı da Türk Mutfağı yılı ilanı gibi motivasyonlarla ülke mutfak mirasına dikkat çekmektedir. Dolayısıyla yöresel mutfak odaklı araştırmalar, Türk mutfak kültürü; akabinde de bu bilgilerden beslenen yiyecek içecek işletmeciliği ile turizm açısından önemlidir.

Projede Balıkesir’in Sındırgı ilçesinin mutfak kültürü ve yemeklerinin araştırılması amaçlanmaktadır. Elde edilecek bulgulardan potansiyeli olan özgün tariflerin standartlaştırılması alt amaçtır.

Bu projenin gerçekleştirilmesinde, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi, mülakat ve odak grup görüşmeleri ile katılımcı gözlem teknikleri ile çeşitli pişirme yöntemleri kullanılacaktır. Araştırma kapsamında Halıcı’nın “Yemek ve Mutfak Alan Araştırmaları için Soru Kitabı”ndan ve çeşitli mutfak kültürü araştırmalarından yöntemsel yaklaşım ve raporlaştırma temaları açısından faydalanılmıştır. Sındırgı mutfak kültürü ve yemekleri: kış ve yaz mevsimlerinde günlük öğünler; yaşam evrelerinde hazırlanan yiyecekler, yemekler ve bunlarla ilgili ritüeller (doğumdan ölüme kadar); kutsal günler; istek/dilek sofraları; kışlık yiyecekler; sofra düzenlemeleri; bölgeye özgü mutfak ekipmanları, pişirme teknikleri; servis düzenlemeleri; mutfak şekli; içecek; yemek ve yapılışları (çorbalardan, yöresel çarşı yemeklerine kadar) bağlamında ele alınmıştır.

Araştırma sonucunda Sındırgı’nın mutfak kültürü sistematik bir şekilde raporlaştırılmıştır. Görsellerle hazırlanan kitap ve makale literatüre katkı sağlayacak; basılacak kitap eğitim materyali olarak yöresel mutfaklar dersi veren eğitimciler tarafından kullanılabilecektir. Böylece, proje Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Aşçılık ve Yiyecek İçecek İşletmeciliği alanında hazırlanan ders materyallerinde standart tariflerin olmaması nedeniyle Osmanlı mutfağı derslerinde hazırlanan yemeklerin ölçülerinde yaşanılan sıkıntıların ortada kaldırmasına katkı sağlayacaktır.