Çalgı Tasarımında Disiplinlerarası Yaklaşımlar ve Yeni Malzeme Teknolojilerinin Geliştirilmesi


Tonella Tüzün L. M. (Yürütücü), Turan Ö.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2025

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Aralık 2022
  • Bitiş Tarihi: Mayıs 2025

Proje Özeti

Özet

Bu proje bir disiplinlerarası çalgı tasarım ve teknoloji atölyesi kurulmasını ve bu kapsamda yeni tasarımlar, yeni teknik ve yöntemler üretilerek bilimsel araştırmalar yapılmasını amaçlamaktadır. Dünya’da çalgı yapımında kullanılan geleneksel malzemelerin hızla yok olması, kaliteli/akustik malzemelerin tükenmesi ya da tedarikinin zorlaşması, maliyetlerin hızla artması beraberinde yeni hammadde araştırma ve geliştirme çalışmalarının yapılmasını, var olan kaynakların daha akılcı kullanılmasını zorunlu kılmış ve çalgı yapımında yenilikçi yöntem ve malzeme arayışlarını başlatmıştır. Uluslararası alanda 21.yüzyıl teknolojilerine ve müzik pratiklerine koşut yeni çalgı tasarımları ve hammaddeleri konusunda çalışmalar hız kazanmıştır. Anadolu Üniversitesi bünyesinde yeni teknoloji ve malzemelerin kullanılmasına olanak tanıyacak disiplinlerarası çalgı tasarım ve teknolojileri atölyesi aynı zamanda geleneksel ahşap malzemenin de daha verimli kullanılabilmesi için analizlerin yapılmasına da olanak sağlayacaktır.

Yeni çalgı tasarımları, alternatif yeni hammadde arayışları, akustik analizler üzerine çalışılarak, bu alanda yeni teknik ve yöntemler geliştirilerek Anadolu Üniversitesi’ne yeni patentler kazandırılması hedeflenmektedir. Ağaç malzemelerin yanı sıra polimer, seramik, cam, metal vb. gibi malzemelerin de kullanıldığı eski ve yeni çalgılar üzerinde farklı hammaddelerin farklı tınısal özellikleri araştırılacaktır. Proje içinde Türk Dünyası çalgılarının yapısal analizlerinin yapılması ve yeni malzeme önerilerinin sunulması gibi yenilikçi deneysel yaklaşımlara da odaklanılacaktır.

Türkiye’de bir ilk olan disiplinlerarası çalgı tasarım ve teknolojileri atölyesi çalgı yapım alanında bilimsel çalışmalarda bulunmanın yanı sıra geliştirilen yöntem ve teknikler ile daha yenilikçi ve disiplinlerarası bir bakış açısına sahip genç çalgı yapımcılarının da yetişmesine alt yapı sağlayacaktır.

Dünyadaki çalgı yapım pazarına göz atacak olursak; Portland Allied Market Research tarafından yayınlanan rapora göre, küresel müzik aletleri pazarı 2020'de 9,82 milyar dolar gelir elde etmiş ve bu rakamın 2030 yılına kadar 11,58 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Ekonomist dergisinin 2013 yılında yaptığı bir çalışmaya göre ise Türkiye’nin müzik aletleri ithalatının yıllık 90 milyon TL olduğu belirtilmekte ve sektör her yıl %10 ile %15 oranında büyüme göstermektedir. Bu bağlamda bu proje ülkemizin pazarda yenilikçi ve disiplinlerarası bir perspektifte yer sahibi olabilmesi, sektöre uzman ve yenilikçi çalgı yapımcıların yetiştirilmesi ve sanayi iş birliktelikleri geliştirilmesi adına önemli bir adım olacaktır.

Proje, 1 yürütücü, 3 araştırmacı, 2 danışman olmak üzere 6 kişilik bir ekipten oluşacaktır. Geleneksel ahşap işleme yöntemlerinin yanı sıra, çeşitli otomasyon teknolojileri, katmanlı imalat teknolojileri ve Chladni, fft akustik analiz yöntemleri kullanılacaktır. Ağırlıklı olarak deneysel bir yaklaşımla sürdürülecek disiplinlerarası çalgı tasarım ve teknolojileri atölyesi projesi için 24 ay gibi bir süre ön görülmüştür. 1. Hedef; Atölyenin kurulması, aktif hale getirilmesi ve gerekli hammaddelerin tedarik edilmesi, 2. Hedef; Özgün bir çalgı tasarımı, 3. Hedef; Yapılan özgün çalgının akustik analizlerinin yapılması, 4. Hedef; farklı hammaddelerden çalgı yapımı, 5. Hedef; farklı hammaddelerden üretilen çalgıların akustik analizi, 6.Hedef; Yapılan tasarım çalgıların karşılaştırılması, 7.Hedef; Yapılan çalışmaların sonuçlarını ele alan bir çalıştay gerçekleştirilmesi.

Anadolu Üniversitesi “Çalgı Tasarımında Disiplinlerarası Yaklaşımlar ve Yeni Malzeme Teknolojilerinin Geliştirilmesi” projesi ile yeni yayınlar çıkartılacak, patent ve telif gibi katma değeri yüksek bilimsel çalışmalar elde edecektir.