İşcan G. (Yürütücü), Kutlu H. M., Vejselova Sezer C., İşcan A.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2020
Yağ gülü (Rosa damascena Mill.), distilasyonla elde edilen uçucu yağı ile gıda, ilaç ve kozmetik sanayiinde büyük ekonomik değeri olan bir gül türüdür. Uçucu yağlar, ağırlıklı olarak biyoaktif mono- ve seskiterpen yapısındaki moleküllerden oluşurlar. Oda sıcaklığında uçucu özellikte olup, sahip oldukları güçlü biyolojik etkileri ile yüzyıllardır kullanılagelen kokulu doğal karışımlardır. Ülkemiz için büyük ekonomik değere sahip Türk Gül Yağı, kozmetik ve parfüm endüstrileri dışında, günümüz aromaterapi uygulamalarında sakinleştirici ve uykuya dalmayı kolaylaştırıcı etkileri ile tüm dünyada yaygın şekilde kullanılmaktadır. Özellikle kanser hastalarının tedavi sürecinde, hayat kalitelerini arttırmada tercih edilen önemli aromaterapi yağlarından biridir.
Çalışmamızda ülkemizin en önemli ihracat ürünlerinden biri olan gül yağı ve ana bileşeni olan monoterpen yapısındaki sitronellolün akciğer hücreleri üzerindeki sitotoksisitesi ve anti-infektif etkileri incelenmiştir. Bu amaçla A549 Akciğer kanseri hücre hattında ve normal akciğer epitel hücre hattı olan Beas-2B’de farklı yöntemlerle karşılaştırmalı olarak sitotoksisite testleri, lipid enzimleri, apoptotik genlerin regülasyon analizleri ile üst solunum yolları enfeksiyonu etmenlerinden Klebsiella pneumonia ve Staphlococcus aureus’a karşı CLSI (aerob bakteriler için mikro dilüsyon antimikrobiyal duyarlılık testi) yöntemleri ile antibakteriyel testleri gerçekleştirilmiştir.
Sonuçlara göre Sitronellolün A549 hücrelerinde sitotoksik, antiproliferatif, antibakteriyel, proapoptotik etkileri tespit edilmiştir. Buna ilaveten, A549 ve Beas-2B hücrelerinde apoptozu gösteren morfolojik ve ince yapısal değişiklikler saptanmıştır. Bu moleküller A549 hücrelerinde apoptozu tetiklemiştir. Bu sonuçlar western blot analizleriyle de doğrulanmış ve hücre ölümünün etkin bir şekilde kullanılan ajanlar tarafından tetiklendiği saptanmıştır.