Ayhan E., Aytekin A., Gündoğdu H. G. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2025
Sivil Toplum Kuruluşları (STK) günümüz politika oluşturma süreçlerinde kamu ve özel sektör aktörlerine ek olarak ulusal ve uluslararası düzeylerde öne çıkan önemli aktörler arasında yer almaktadır. Özellikle toplumları yönlendirme, hak savunuculuğu, bilgilendirme ve kamuoyu oluşturma konusunda STK'lar önemli görevleri yerine getirmektedir. Siyaseti etkilemeye çalışan gayri resmi örgütlenme olarak ifade edilseler de STK’ların küresel, ulusal, bölgesel ve yerel düzeyde etki alanları giderek genişlemektedir.
Özel sektör ve kamu sektöründe uygulanan iyi kurumsal yönetim (kurumsal yönetişim) ilkelerinin kurumsal yapılara sahip STK’lar tarafından da uygulanabilir olması bu araştırmanın odak noktasıdır. Bu araştırma, STK'lar için kurumsal yönetişim stratejisi seçimi ile etkili faktörlerin belirlenmesini, ilgili hizmet sunumunun sürekli olmasını ve iyileştirilmesi, kurumsal süreçlerin geliştirilmesini sağlayacak en iyi kurumsal yönetişim stratejilerinin tespit edilmesini sağlama amacını gütmektedir. Bu sayede ilgili faktörlerin önem düzeyleri ortaya konularak literatüre önemli katkılar sunulması hedeflenmektedir.
Araştırmada STK’ların yapıları ve işlevleri hakkında
bilgiler sunan örgüt teorileri (kamu
malları teorisi, güven odaklı teoriler, paydaş teorisi vb.) ve OECD’nin kurumsal
yönetişim ilkeleri (kamuoyunu aydınlatma ve şeffaflık, yönetimin
sorumlulukları, sürdürülebilir ve dirençli olmak vb.) çerçevesinde, çok kriterli karar analizi yöntemleri
aracılığıyla etkin
kurumsal yönetişim stratejisinin belirlenmesi öngörülmektedir. Bu doğrultuda, STK’lar ile ilgili kriterler (güvenilirlik ve kâr amacı
gütmeme, kurumsallaşma düzeyi, yıllık bütçe, dönüşümcü liderlik vb.), Tip 2 Nötrosofik
kümesi (T2NK) altında tanımlanmış çok kriterli karar analizi metodolojisi
kullanılarak en az 7 kişilik
uzman grubuna uygulanacak yapılandırılmış
görüşmelerden elde edilen veriler kapsamında irdelenecektir. Uzman grubu, sivil toplum alanında derinlemesine
deneyime sahip olan akademisyen, araştırmacı, kamu kurumu çalışanı ve aktif
STK faaliyetlerinde bulunan gönüllülerden oluşturulacaktır. Söz konusu metodoloji içinde, kriter ağırlıkları T2NK
toplulaştırma operatörüne bağlı öznel
ağırlıklandırma ve T2NK-CRITIC
tekniklerinin bütünleştirilmesini içeren bir yaklaşımla belirlenecektir. Alternatiflerin sıralama işleminin ise
T2NK-ARAS yöntemi ile elde edilmesi planlanmaktadır. Elde edilen bulgular STK’larda öncelikli olarak ele alması
gereken kurumsal yönetişim stratejilerinin gelişimine katkı sunacaktır.