Sivil Toplum Kuruluşları için Etkin Kurumsal Yönetişim Stratejilerinin Belirlenmesi ve Bu Stratejilere Etki EdenKriterlerin Değerlendirilmesi


Ayhan E., Aytekin A., Gündoğdu H. G. (Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2025

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Mart 2024
  • Bitiş Tarihi: Mart 2025

Proje Özeti


Sivil Toplum Kuruluşları (STK) günümüz politika oluşturma süreçlerinde kamu ve özel sektör aktörlerine ek olarak ulusal ve uluslararası düzeylerde öne çıkan önemli aktörler arasında yer almaktadır. Özellikle toplumları yönlendirme, hak savunuculuğu, bilgilendirme ve kamuoyu oluşturma konusunda STK'lar önemli görevleri yerine getirmektedir. Siyaseti etkilemeye çalışan gayri resmi örgütlenme olarak ifade edilseler de STK’ların küresel, ulusal, bölgesel ve yerel düzeyde etki alanları giderek genişlemektedir.


Özel sektör ve kamu sektöründe uygulanan iyi kurumsal yönetim (kurumsal yönetişim) ilkelerinin kurumsal yapılara sahip STK’lar tarafından da uygulanabilir olması bu araştırmanın odak noktasıdır. Bu araştırma, STK'lar için kurumsal yönetişim stratejisi seçimi ile etkili faktörlerin belirlenmesini, ilgili hizmet sunumunun sürekli olmasını ve iyileştirilmesi, kurumsal süreçlerin geliştirilmesini sağlayacak en iyi kurumsal yönetişim stratejilerinin tespit edilmesini sağlama amacını gütmektedir. Bu sayede ilgili faktörlerin  önem düzeyleri ortaya konularak literatüre önemli katkılar sunulması hedeflenmektedir.

Araştırmada STK’ların yapıları ve işlevleri hakkında bilgiler sunan örgüt teorileri (kamu malları teorisi, güven odaklı teoriler, paydaş teorisi vb.) ve OECD’nin kurumsal yönetişim ilkeleri (kamuoyunu aydınlatma ve şeffaflık, yönetimin sorumlulukları, sürdürülebilir ve dirençli olmak vb.) çerçevesinde, çok kriterli karar analizi yöntemleri aracılığıyla etkin kurumsal yönetişim stratejisinin belirlenmesi öngörülmektedir. Bu doğrultuda, STK’lar ile ilgili kriterler (güvenilirlik ve kâr amacı gütmeme, kurumsallaşma düzeyi, yıllık bütçe, dönüşümcü liderlik vb.), Tip 2 Nötrosofik kümesi (T2NK) altında tanımlanmış çok kriterli karar analizi metodolojisi kullanılarak en az 7 kişilik uzman grubuna uygulanacak yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler kapsamında irdelenecektir. Uzman grubu, sivil toplum alanında derinlemesine deneyime sahip olan akademisyen, araştırmacı, kamu kurumu çalışanı ve aktif STK faaliyetlerinde bulunan gönüllülerden oluşturulacaktır. Söz konusu metodoloji içinde, kriter ağırlıkları T2NK toplulaştırma operatörüne bağlı öznel ağırlıklandırma ve T2NK-CRITIC tekniklerinin bütünleştirilmesini içeren bir yaklaşımla belirlenecektir. Alternatiflerin sıralama işleminin ise T2NK-ARAS yöntemi ile elde edilmesi planlanmaktadır. Elde edilen bulgular STK’larda öncelikli olarak ele alması gereken kurumsal yönetişim stratejilerinin gelişimine katkı sunacaktır.