Türkiye'de Sağlık Konulu Yayıncılık İlkelerinin Belirlenmesi: Kaynak, İleti ve Hedef Kitle Bağlamında Sağlık Konulu Yayınların Analizi


Yüksel E. (Yürütücü), Kaya Y., Koçak A., Aydın S.

TÜBİTAK Projesi, 2010 - 2013

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Nisan 2010
  • Bitiş Tarihi: Şubat 2013

Proje Özeti

“Türkiye’de Sağlık Konulu Yayıncılık İlkelerinin Belirlenmesi: Kaynak, İleti ve Hedef Kitle Bağlamında Sağlık Konulu Yayınların Analizi” başlıklı bu çalışmada günümüz Türkiye’sindeki sağlık konulu yayıncılık; kaynak kişiler (sağlık ve medya profesyonelleri), medya içerikleri ve hedef kitle boyutlarıyla irdelenerek, bu yayınlara ilişkin olumlu ve olumsuz yönler ortaya konulmuş, olması gereken ya da ideal olarak görülen sağlık konulu yayıncılığa ilişkin belli başlı kanaat, ilke ve kurallar tanımlanmıştır.

Çalışmada literatür taramasının ardından, uygulama boyutunda, öncelikle sağlık konulu yayınlar ekseninde gerçekleşen iletişimin “kaynak” kişileri konumundaki medya profesyonelleri ve sağlık uzmanlarıyla yarı yapılandırılmış görüşmelerde bulunulmuştur. Toplam 150 kişiyle gerçekleştirilen görüşmelerin içerik analizine dayalı bulguları bir çalıştayda ele alınarak tartışılmıştır.

İkinci aşamada ise sağlık konulu medya içerikleri 1 Ocak – 31 Aralık 2010 tarihleri arasında Türkiye’de yayın yapan 1.781 basın organı, 52 televizyon kanalı ve 551 İnternet portalında her dört günde bir yapılan yayın içerikleri örneklem alınarak, içerik analizi uygulamasına konu edilmiştir.

Üçüncü aşamada da sağlık konulu yayınların hedef kitlesi konumundaki kamuoyuna yönelik araştırma gerçekleştirilerek, bu yayınların nasıl algılandığı ve değerlendirildiği belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla 33 ilde; 142 mahalle ve köyde 2.556 hanelik örneklemde 2.503 hanede 2.503 kişiyle yüz yüze görüşme gerçekleştirilmiştir. Ardından anket bulgularının yorumlanması aşamasında değerlendirilmek üzere 7 ilde 45 kadın ve 30 erkekle yüz yüze görüşmeler yapılarak anket sorularına ilişkin daha detaylı bilgilere erişilmiştir. Daha sonra da ankete ilişkin rapor, gerçekleştirilen ikinci çalıştayda tartışılmıştır.

Bulgular bir araya getirildiğinde ortaya çıkan genel tablo, literatürdeki araştırma bulguları ve açıklamaların ışığında, günümüzde sağlık konulu yayıncılığın geldiği noktanın belirlenmesi anlamında, medya içeriklerinin durumunu, bu içeriklere yönelik sağlık ve medya profesyonellerinin görüş ve deneyimlerini, halkın bu içeriklerle ilgili düşünce, tutum ve uygulamaları ile tüm kesimlerin ne yapılması ve nasıl olması gerektiğine ilişkin kanaat ve beklentileri ortaya koymuştur.