OSB Olan Çocuklara İşitselGörsel Koşullu Ayırt Etme Öğretiminde Resimli Kartlar ile Robot Kullanımının Karşılaştırılması


İnce G. (Yürütücü), Sağdıç Z. A., Kaymak A., Köse H., Diken İ. H.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2025 - 2027

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Destek Programı: BAP Araştırma Projesi
  • Başlama Tarihi: Nisan 2025
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2027

Proje Özeti

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) çocuklar genellikle alıcı ve ifade edici dil becerileri edinmede zorluk yaşamaktadır. Alıcı dilin önemli bilişenlerinden olan işitsel-görsel koşullu ayırt etme (İGKA) özbakım, bilişsel, sosyal, akademik beceriler gibi bireyin yaşamında oldukça önemli olan pek çok işlevsel becerinin edinimi için gereklidir. Bu nedenle İGKA öğretimi OSB olan çocukların eğitim programlarında öncelikli olarak öğretilmesi amaçlanan beceriler arasındadır. Uygulamalı davranış analizine dayalı etkili prosedürler geliştirilmesine karşın bazı OSB olan çocuklar İGKA becerisinin ediniminde yine de zorluk yaşayabilmektedir. İGKA öğretiminde başarının önündeki engellerden birinin motivasyon eksikliği olabileceğinden yola çıkarak çocukların ilgilerini çekebilecek öğretim materyallerinin kullanılmasıyla motivasyonlarının artırılabileceği, dolayısıyla da öğrenmelerinin daha iyi desteklenebileceği öngörülmektedir. Araştırma sonuçları teknolojik araçlar aracılığıyla sunulan öğretimlerin OSB olan bireylerin öğretimini kolaylaştırabileceğini göstermektedir. Bu projenin amacı OSB olan çocuklara İGKA becerisi öğretiminde “öğretim seti olarak resimli kart kullanılarak öğretmen aracılığıyla sunulan öğretim” ile “robot tarafından sunulan ve öğretim seti olarak robot ekran kullanımının” etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılmasıdır. Araştırmada katılımcılar arası çoklu başlama düzeyi modeli içinde yerleştirilmiş uyarlamalı dönüşümlü uygulamalar modeli kullanılması planlanmaktadır. Bu çalışma, daha az araştırılmış bir alanı inceleyerek, robotların OSB olan çocukların alıcı dil becerilerini nasıl geliştirebileceğine dair yeni bulgular ortaya çıkarmayı ve böylece mevcut literatürdeki önemli bir boşluğu ele almayı amaçlamaktadır. Proje, OSB ve teknoloji arasındaki çok yönlü ilişkiye dair anlayışımızı derinleştirecektir. Yapay zekâ destekli robotların yakın zamanda hayatımızda giderek daha önemli bir rol oynaması beklendiğinden, bu proje onların eğitim potansiyelini keşfetmeyi ve bu potansiyelden daha fazla yararlanmanın yollarına odaklanan gelecekteki araştırmalara zemin hazırlamayı amaçlamaktadır. Bulgulardan elde edilen etkili stratejiler, OSB olan çocukların eğitiminde robotların kullanımına ilişkin kılavuzlara bilgi sağlayarak daha iyi gelişimsel sonuçlara ve daha iyi eğitim ortamlarının oluşturulmasına yol açabilir. Ayrıca bu proje, robotların etkili eğitim sunması için tasarlanmış özel eğitim içeriği ve uygulamalarının oluşturulmasının önünü açabilir ve nihayetinde çocukların eğitim deneyimlerini geliştirebilir.