Monoamin oksidaz inhibitörlerinin hepatotoksik etkilerinin ve etki mekanizmalarının in vitro olarak değerlendirilmesi


Atlı Eklioğlu Ö. (Yürütücü), BAYSAL M.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Haziran 2019
  • Bitiş Tarihi: Haziran 2023

Proje Özeti

Monoamin oksidaz (MAO) inhibitörleri, uzun yıllardır depresyon ve panik hastalığı tedavisinde kullanılmaktadır. Bu ilaçların uzun süreli kullanımına rağmen karaciğer hasarı açısından hepatotoksik etki profilleri ve bu etkilerin mekanizmaları hala tam olarak aydınlatılamamıştır; ancak MAO inhibitörlerinin ilaçlarla indüklenen karaciğer hasarı (İİKH) için yüksek risk taşıdığı ifade edilmektedir. Proje kapsamında MAO inhibitörü ilaçlardan Moklobemid, Selejilin ve Klorjilinin hepatotoksisitesinin HepG2 hücreleri üzerinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla ajanların 3-(4,5-dimetil-2-tiyazolil)-2,5-difenil tetrazolyum bromür (MTT) yöntemi ile sitotoksik etkileri, önemli hepatotoksisite biyogöstergelerinin seviyeleri, apoptotik/nekrotik hücre ölümünün belirlenmesi, oksidatif stres parametreleri belirlenerek; olası hepatotoksisiteleri ve mekanizmaları değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; klorjilin sitotoksisiteyi indüklemiştir. Tüm ilaçlar apoptotik süreçleri ve oksidatif stresi indüklemiş; fakat moklobemid pozitif kontrole kıyasla anlamlı reaktif oksijen türleri (ROT) artışına yol açmıştır. Tüm sonuçlar değerlendirildiğinde, klorjilin diğer ajanlara göre daha fazla hepatotoksisite belirtecinde anlamlı farklılıklara yol açmıştır. Bu projede hem MAO inhibitörlerinin hepatotoksisite izlemi gerçekleştirilmiş hem de preklinik dönemde tespiti oldukça zor fakat sonuçları yıkıcı olabilen İİKH için de diğer ilaçlar açısından bir izlem yöntemi ortaya konmuştur.

 

Anahtar Sözcükler: Moklobemid, Selejilin, Klorjilin, Hepatotoksisite