Bayoğlu F. (Yürütücü), Özer Ö., Şaan T. G., Altınöz A. E., Gür R.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2025 - 2026
Gelişen teknoloji ile birlikte psikoloji alanında bilgisayar destekli ya da internet tabanlı/çevrimiçi müdahalelerin etkililiği giderek yaygınlaşmış durumdadır. Bunlardan en yaygını da kendi kendine yardım sistemleri olarak yer almaktadır. Kendi kendine yardım sistemleri, yardım alan bireylere anonimlik (gizlilik) sağlamak başta olmak üzere, ekonomiklik, sürdürülebilirlik, koruyucu-önleyicilik ile birlikte etkililik açısından birçok avantajı içinde barındırmaktadır.
Proje kapsamında ihtiyaç duyan genç yetişkinlik döneminde bulunan üniversite öğrencilrine yönelik psikolojik yardım hizmeti sunacak kendi kendine yardım modeline dayanan yapay zeka destekli bir uygulamanın geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Proje kapsamında amaç, bireylerin uzman desteği olmadan kullanabileceği bir uygulama geliştirmektir. Bu doğrultuda uygulamada bilimsel araştırmalara göre görülme sıklığı en çok olan depresif duygudurum, stres ve kaygı problemi alanlarına göre modüller geliştirilecektir.
Halihazırda internet tabanlı psikolojik destek uygulamaları ya sadece online terapi/görüşmeleri şeklinde ya da kendi kendine yardım sistemi olarak sadece bilgilendirici metin ve kısa animasyonları içerecek şekilde uygulanmaktadır. Proje kapsamında geliştirilecek uygulama ile bireylerin uygun modüllere yönlendirilmesinde ve aynı zamanda uygulama içerisinde ilgili etkinliklerin kullanılmasında, bireyin problem alanlarının dikkate alınmasında yapay zeka desteği kullanılacaktır. Bu kapsamda sistem kullanıcıların doldurduğu ölçek bilgilerini ve kullanıcılardan gelen yanıtları öğrenerek belirli bir algoritma geliştirecektir.
Hazırlanan psikolojik destek uygulamasının bilimsel doğrulamasında ise ön test son test izleme kontrol gruplu deneysel desen kullanılacaktır. Araştırma deseni kapsamında bir grup kullanıcıya (deney grubu) psikolojik destek uygulaması uygulanacak iken, diğer gruba (kontrol grubu) herhangi bir işlem uygulanmyaacaktır. Herhangi bir işlem uygulanmayan bu gruba sonrasında sistemin kullanımı sunulacaktır. Her grupta en az 30 danışandan oluşan çalışma grupları kullanılacaktır. İlgili alanyazında depresif duygudurum, stres ve anksiyete (kaygı) belirtilerini ölçen geçerli ve güvenilir ölçme araçları (SCL-53-R ve DASS- 21-kağıt kalem uygulaması) ile değerleri varyans analizi yöntemleri karşılaştırılacaktır. Bu kapsamda katılımcıların ön test puanları kontrol altına alınacak ve veriler Çok Değişkenli Varyans Analizi (Multivariate ANOVA-MANOVA) ile değerlendirilecektir. Toplanan veriler SPSS programı ile analiz edilecektir.