Diken İ. H. (Yürütücü), Diken Ö., Tomris G., Çuhadar C., Akdoğan R., Çelik S., et al.
TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2027
Proje Özeti Bu projenin genel amacı Cumhuriyetiminizin 2.yüzyılında ülke genelindeki 363 özel eğitim anaokulunda çalışan eğitimci personelin kapasitesinin güçlendirilmesidir. Bu amaçla projenin alt amaçları ise bu projede özel eğitim anaokulunda yer alan özel eğitim, okulöncesi öğretmenliği mezunu eğitimcilere ve psikolojik danışman ve rehber öğretmenlerine yönelik öğrencilerin (1) problem davranışları ile baş etme (2) olumlu davranış kazandırma, (3) dil becerilerini destekleme, psikolojik danışman ve rehber öğretmenlerine yönelik (4) öğrencilerin ebeveynlerinin psikolojik iyi oluşlarını destekleme yönünde “Özel Eğitim Anaokulu Çevrimiçi Mesleki Gelişim Programı (ANAÇEM)” hazırlamak ve etkililiğini sınamaktır. Bu projenin sonunda üç temel ürünün elde edilmesi beklenmektedir: (1) kılavuz kitapçıklar, (2) bilgilendirici videolar ve örnek vaka sunumları ve (3) Hazırlanan kitapçıklar ve videoları kapsayan modüler mesleki gelişim programına dönüştürülmüş çevrimiçi portal Projenin; (1) Özel eğitim anaokullarının yaygınlaştığı ülkemizde literatür ile ortaya konan temel bir soruna yaygın ve erişimi ücretsiz bir çözüm üreten ilk proje olması bakımından, (2) Başarılı özel eğitim uygulamalarında en temel rolü oynayan öğretmenlerin temel gereksinimlerine doğrudan çözüm üreten ve mesleki gelişimlerine katkı sunacak yazılı, görsel ve teknoloji tabanlı (Web sitesi, IOS ve ANDROID temelli aplikasyonlar) içeriklere sahip ilk proje olması bakımından (3) Proje çıktılarının diğer eğitim kademelerindeki uygulamalara da uyarlanabilmesi yönünde model olabilecek bir proje olması bakımından, ve (4) Eklektik bir yaklaşımla yazılı (kitapçıklar), görsel (renkli çizimler ve videolar) ve teknoloji tabanlı bilgi sunma ve bilgilerin vaka sunumları ile desteklenmesine dayalı proje çıktılarına sahip olması bakımından özgün olduğu düşünülmektedir. Hem nicel hem de nitel veri toplama tekniklerinin kullanıldığı bu proje, “karma araştırma yöntemlerinden gömülü desen” ile tasarlanmıştır. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (ÖRGM)’nün desteği (ÖRGM resmi destek yazısı: E-27250534-604.01.01-92350015 sayılı ve 19.12.2023 tarihli yazı) ile uygulanacak ve proje çıktılarının MEB-ÖRGM’nin kullanımına sunulacak olan 32 aylık olarak planlanan bu proje, 3 aşamada (Hazırlık, Pilot Çalışma ve Ana Uygulama) 1590 katılımcı ile gerçekleştirilecektir. Bu bağlamda hazırlık aşamasında mesleki gelişim programı içeriğinin hazırlanması çalışmaları yer alacakken, bu aşamada toplam 390 katılımcı ile çalışılacaktır. İkinci aşamada programın 400 özel eğitim anaokulu öğretmeni ile pilot düzeyde etkililiği ortaya konacak ve gerekirse programda uyarlamalar yapılacaktır. Projenin üçüncü aşaması olan ana uygulama da ise 800 özel eğitim anaokulu öğretmeni ile mesleki gelişim programının kullanımı gerçekleştirilecek ve öğretmenlerin hazırlanan materyallere ilişkin görüşleri ve memnuniyetleri ortaya konacaktır. 12. Kalkınma Planında yer alan Eğitim Başlığındaki pek çok madde ile ilişkilendirilebilecek olan proje özel gereksinimli öğrenciler ve onlarla ilişkili başta öğretmenler ve dolaylı olarak anne-babalara odaklı olması nedeniyle sosyal ve ekonomik düzeyde ailevi, yerel ve ulusal yaygın etkiye sahiptir. Özel gereksinimli öğrencilerin geleceğe daha iyi hazırlanması, bu çocukların ve ailelerinin yaşam kalitelerinin arttırılması, bu çocuklar ile çalışan öğretmenlerin temel sorunlarından birine pratik çözümler üretmesi ve dolayısı ile daha etkili ve verimli eğitim-öğretim sürecinin gerçekleştirilmesi açısından proje ailesel ve yerel düzeyde yaygın etkiye sahiptir. Projeye MEB-ÖRGM’nin destek sunması ile proje çıktılarının ülke genelinde tüm özel eğitim anaokulu öğretmenlerine ücretsiz erişime açılması ve yaygınlaştırılmasından dolayı proje ülke genelinde sosyal, ekonomik ve ticari yaygın etki yaratma niteliğindedir. Ayrıca, projeden iki uluslararası hakemli dergide makale, iki ulusal ve iki uluslararası bildiri ve lisansüstü öğrenciler yetiştirilmesi bakımından da bilimsel yaygın etkiye sahip olacağı düşünülmektedir. Proje ekibi projeyi başarı ile yürütebilecek disiplinler arası bir ekip anlayışı oluşturulmuş, erken müdahale/erken çocuklukta özel eğitim alanında müdahale programları hazırlama ve uygulamada ulusal ve uluslararası çok sayıda projede ya da araştırmada rol almıştır. |