Altıntop M. D. (Yürütücü), Turan G., Kaplancıklı Z. A., Özdemir A., Ilgın S., Atlı Ö.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2012 - 2014
Tiyazol halkası, biyolojik
olarak aktif birçok molekülün yapısında bulunması ve sentez yöntemlerinin
uygulanabilir olması nedeniyle ilaç tasarlama ve geliştirme çalışmalarında
büyük önem kazanmıştır. Literatürde birçok doğal kaynaklı ve sentetik tiyazol
türevi bileşik bildirilmiştir. Antikanser etkili Bleomisin ve Tiazofurin,
antifungal etkili Abafungin yapılarında tiyazol halkası taşımaktadır.
Bu çalışmanın amacı,
pirazolin halkası taşıyan tiyazol türevlerinin sentezlenmesi ve bu bileşiklerin
antifungal, sitotoksik ve genotoksik etkilerinin değerlendirilmesidir. İlk
basamakta, 2-asetil-5-kloro/metiltiyofen
ve 4-florobenzaldehitin, sodyum hidroksit varlığında reaksiyonu ile 1-(5-kloro/metiltiyofen-2-il)-3-(4-florofenil)-2-propen-1-on
türevleri sentezlendi. 1-(5-Kloro/metiltiyofen-2-il)-3-(4-florofenil)-2-propen-1-on
türevlerinin tiyosemikarbazit ile sodyum
hidroksit varlığında reaksiyonu sonucu 3-(5-kloro/metiltiyofen-2-il)-5-(4-florofenil)-1-tiyokarbamoil-2-pirazolinler
elde edildi. Bu bileşiklerin fenaçil bromürler ile reaksiyonu sonucu
2-[5-(4-florofenil)-3-(5-kloro/metiltiyofen-2-il)-4,5-dihidro-1H-pirazol-1-il]-4-feniltiyazol türevleri
sentezlendi.
Elde edilen bileşiklerin
mikrodilüsyon tekniği ile in vitro antifungal
etkileri değerlendirildi. Bileşiklerin A549 insan akciğer karsinom ve NIH3T3
fibroblast hücre dizilerine karşı sitotoksisiteleri de araştırıldı. Ayrıca
bileşiklerin genotoksisiteleri Ames deneyi ile belirlendi. Bu bileşikler arasında, 2-[5-(4-florofenil)-3-(5-metiltiyofen-2-il)-4,5-dihidro-1H-pirazol-1-il]-4-(4-metilsülfonilfenil)tiyazol
250 µg/mL
MİK değeri ile Candida zeylanoides üzerine dikkate değer inhibitör
etkisi, NIH3T3 hücrelerine karşı düşük sitotoksisitesi ve düşük genotoksisitesine
bağlı olarak en ümit verici antikandidal türev olarak bulunurken,
2-[5-(4-florofenil)-3-(5-klorotiyofen-2-il)-4,5-dihidro-1H-pirazol-1-il]-4-(4-bromofenil)tiyazol
62.5 µg/mL IK50 değeri ile A549 hücreleri üzerine dikkate değer
inhibitör etkisi ve NIH3T3 hücrelerine karşı düşük sitotoksisitesine bağlı
olarak A549 hücrelerine karşı en ümit verici antikanser ajan olarak tanımlandı.