Aktaş M. T. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2023
Sanayi 4.0 iş
ortamının dijitalleşmesini sağlayan bağlantılı teknolojik ilerlemeyi
tanımlamak için kullanılmaktadır. Literatürdeki çalışmaların öne sürdüğü gibi
gelecekte çok daha karmaşık teknolojilerle, esnek ve dijital üretim
sistemlerine dönüşüm mesleki beceri ve eğitimlere daha fazla odaklanma
ihtiyacını ön plana çıkarmıştır (Madsen ve diğ. 2016). Son
yıllarda, Sanayi 4.0, elektronik ve bilgi teknolojisi kullanan endüstriyel
üretimin ve diğer ekonomik sektörlerin rekabet gücünü artırmada referans
çerçeve olarak görülmektedir(Jiménez vd., 2022). Yapay zekâ,
robotik ve otomasyon gibi dijital teknolojilerin yükselişi; Sanayi 4.0
dönüşümünü hazırlayan önemli gelişmeler arasında sayılmaktadır. Sanayi 4.0’ın
çalışanlarının sahip olması gereken yetkinlikleri de değiştireceği, yeni
üretim teknolojilerini etkin biçimde yönetmek ve entegre olmuş dünyada kârlarını
artırmak için şirketlerin daha yetkin bir işgücüne ihtiyaç duyacakları
beklenmektedir (TÜSİAD-BCG, 2016:46). Mesleki eğitimin Sanayi 4.0’ın devrim
niteliğindeki değişimleriyle bağlantılı ve uyumlu olduğu ifade edilmektedir.
Gelecekteki karmaşık üretim tesislerinde çok daha fazla mesleki beceriye gereksinim
duyulacağı öne sürülmektedir. Bu çerçevede mesleki ve teknik eğitime dahil
olmuş öğrencileri Sanayi 4.0'ın zorluklarıyla başa çıkabilecek yetkinliklerle
donatmak gerekir (Gebhardt ve diğerleri 2015; Pfeifer 2015). Mesleki eğitim
mesleklere ve yeterliliklere göre eğitimdir. Sektöre ara eleman yetiştirmek
amacıyla açılan mesleki ve teknik eğitim kurumları, sektörde zaman içinde
ortaya çıkan gelişme ve değişimlerin yarattığı ara eleman ihtiyacını karşılamak
üzere fonksiyonlarını güncellemek zorundadır. Sektörün ihtiyaçları göz önünde
bulundurularak derslerin içeriklerinin güncellenmesi ve yeni ders veya
programların açılması bu ihtiyacın karşılanması açısından önemlidir (Kaysi
vd., 2017:25). Bu kapsamda sektör için son derece önemli olan husus okullar
ve kolejlerdeki programların sektörün ihtiyaçlarını karşılayabilecek
nitelikte ve içerikte olmasıdır. Bu nedenle, eğitim-öğretim programlarının
sürekli iyileştirilerek dinamik bir yapıya kavuşturulması gerekmektedir (Özyılmaz,
2013:222). Bu sayede meslek okulları ve sektör arasında işbirliği kurulabilir.
Mesleki eğitimde başarı, mesleki eğitimcilerin, işverenlerin, yöneticilerin
ve diğer eğitimcilerle işbirliğine istekli (Görmüş ve Bektaş, 2002) ve açık
olmalarıyla yakından ilişkilidir. Bu çalışma ilk olarak Eskişehir’in Sanayi
4.0’ın neresinde yer aldığını, işverenlerin Sanayi 4.0’a bakışını ele
almaktadır. Çalışmanın odaklandığı temel araştırma konusu ise dijital
endüstriyel dönüşümle birlikte ara insan gücünden beklenen niteliklerin neler
olduğunu saptamaktır. Bu çerçevede söz konusu araştırma sorularıyla ilişkili
derinlemesine bilgi edinmeyi mümkün kılan nitel veri analizi yaklaşımlarından
içerik analizi kullanılacaktır. Yürütücü, araştırmacı ve bursiyer etkili
iletişim ve işbirliği içinde olacaklardır.
|