Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bozkuş Genç G. (Yürütücü), Gürses İ.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, Üniversite Destekli Diğer Projeler, 2025 - 2027
Ailenin korunması, güçlendirilmesi ve karşı karşıya kaldığı risklerin azaltılması, tüm eğitim kurumlarının ve araştırmacıların ortak hedefleri arasında son yıllarda ön plana çıkmaktadır. Söz konusu özel gereksinimli bireylerin aileleri olduğunda erken müdahale odaklı aile eğitim programlarıyla ebeveyni eğitim sürecine dahil etmek hem çocukları hem de aileyi güçlendirmek anlamında gereklidir. Bu kapsamda araştırmada otizm spektrum bozukluğu olan küçük yaş çocukların annelerine Karşılıklı Taklit Eğitimi (KTE) yöntemiyle öğretim sunma becerisinin kazandırılmak üzere annelere sunulan aile eğitim programının etkililiğini belirlemek amaçlanmaktadır. Araştırmanın diğer amacı ise annelerin OSB olan çocuklarına taklit becerilerinin kazandırmalarında KTE’yle sunulan öğretimin etkililiğini belirlemektir. Bu çalışma, nicel ve nitel araştırma modellerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem araştırması olarak planlanmıştır. Araştırma karma araştırma yöntemlerinden keşfedici sıralı desene göre iki aşamada yürütülecektir. İlk aşamada, KTE’nin ebeveyn uygulama düzeyleri ve OSB olan çocukların taklit becerileri üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla tek-denekli deneysel araştırmalardan eş zamanlı katılımcılar arası yoklama denemeli çoklu yoklama deseni kullanılacaktır. İkinci aşamasında ise ebeveynlerin KTE müdahalesi hakkında görüşleri, aynı zamanda uygulamacı olarak sürecine ilişkin değerlendirmelerini belirlemek amacıyla yarı yapılandırılmış görüşmelere dayalı nitel bir araştırma süreci başlatılacaktır. Bu çalışmaya Eskişehir’de ikamet eden, yaşları 24-48 ay arasında değişen erken müdahale ve okul öncesi eğitime devam eden dört OSB olan çocuk ve annelerinin katılımının sağlanması planlanmaktadır. Alan yazında KTE’nin taklit becerileri öğretiminde etkililiğinin ve uzun dönemli sonuçlarının belirlenmesine yönelik daha fazla sayıda ileri araştırmalara gereksinim duyulduğunun belirtilmesi ve KTE tekniklerinin, çocuğun yakın çevresinde bulunan kişilere kazandırılması amacıyla aile eğitim programları geliştirilerek etkililiğinin sınanmasının özellikle vurgulanması yönüyle bu araştırmanın özgün ve önemli olduğu düşünülmektedir. Araştırma sonucunda nicel ve nitel bulguların birbirini desteklemesi beklenmektedir. Araştırma sürecinde elde edilen nicel ve nitel bulgular birlikte yorumlanarak kapsamlı sonuçlara ulaşılacağı düşünülmektedir. Projeden elde edilecek sonuçların Ailenin Korunması ve Güçlendirilmesi Vizyon Belgesi ve Eylem Planı “aile yaşam becerilerinin desteklenmesi (stratejik hedef 6)” hedefine katkı sağlayarak ileride gerçekleştirerek yeni araştırmalara ışık tutması beklenmektedir.