Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2025
Özel eğitime gereksinim duyan öğrenciler için kaynaştırma/bütünleştirme eğitimi, gelişmiş ülkelerin yanı sıra Türkiye’de (MEB, 2018) ve gelişmekte olan diğer ülkelerde oldukça önem verilen öncelikli konular arasında yer almaktadır. Sayısal veriler ülkemizde eğitim sürecinde olan özel gereksinimli öğrencilerin 2/3’ünün kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarında yer aldığını göstermektedir (Ünay, Melekoğlu ve Çakıroğlu, 2021). Ancak yapılan çalışmalar özel gereksinimli öğrencilerin dil/iletişim becerileri ile problem davranışlar arasında anlamlı ilişki bulurken, kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarında sınıf öğretmenlerinin pek çok kritik gereksinime ve mesleki donanıma ihtiyaç duyduklarını ortaya koymaktadır (Armutçu, 2021; Marshall, Ralph ve Palmer, 2002; Nungesser ve Watkins, 2005; Overby, Carrell ve Bernthal, 2007; Sadioğlu vd., 2012; Toğram ve Maviş, 2009; Ünal, 2017; Yılmaz ve Batu, 2016).
Bu projenin amacı ilkokul genel eğitim sınıflarında yer alan özel gereksinimli öğrencilerin dil becerilerini destekleme ve problem davranışları ile başetmede ilkokul öğretmenlerine yönelik mesleki gelişim çevrimiçi platformunu hazırlamak ve etkililiğini sınamaktır. Bu projenin sonunda üç temel ürünün elde edilmesi beklenmektedir: (1) kılavuz kitapçıklar, (2) bilgilendirici videolar ve örnek vaka sunumları ve (3) Hazırlanan kitapçıklar ve videoları kapsayan modüler mesleki gelişim programına dönüştürülmüş çevrimiçi platform (Web sitesi, IOS ve ANDROID temelli mobil aplikasyonlar).
Proje; (1) Kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarının yaygın olarak yer aldığı ülkemizde literatür ile ortaya konan temel bir soruna yaygın ve erişimi ücretsiz bir çözüm üreten ilk proje olması bakımından, (2) Başarılı kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarında en temel rolü oynayan öğretmenlerin temel gereksinimlerine doğrudan hitap eden ve mesleki gelişimlerine katkı sunacak yazılı, görsel ve teknoloji tabanlı (Web sitesi, IOS ve ANDROID temelli aplikasyonlar) içeriklere sahip ilk proje olması bakımından (3) Proje çıktılarının okulöncesi, ortaokul ve lise eğitimine de uyarlanabilmesi yönünde model olabilecek bir proje olması bakımından, ve (4) Eklektik bir yaklaşımla yazılı (kitap), görsel (renkli çizimler ve videolar) ve teknoloji tabanlı (Web sitesi, IOS ve ANDROID temelli aplikasyonlar) bilgi sunma ve bilgilerin gerçek örneklerle desteklenmesine dayalı proje çıktılarına sahip olması bakımından özgün olduğu düşünülmektedir.
Hem nicel hem de nitel veri toplama tekniklerinin kullanıldığı bu proje, “karma araştırma yöntemlerinden gömülü desen” ile tasarlanmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (ÖRGM) ve Eskişehir ilinde İl Milli Eğitim Müdürlüğü desteği ile uygulanacak olan ve 32 aylık olarak planlanan bu proje, 3 aşamada (Hazırlık, Pilot Çalışma ve Ana Uygulama) gerçekleştirilecektir. Bu bağlamda hazırlık aşamasında mesleki gelişim programı içeriğinin hazırlanması çalışmaları yer alacakken, bu aşamada toplam 150 katılımcı ile çalışılacaktır. İkinci aşamada programın 80 ilkokul öğretmeni ile pilot düzeyde etkililiği ortaya konacak ve gerekirse programda uyarlamalar yapılacaktır. Projenin üçüncü aşaması olan ana uygulama da ise 240 ilkokul öğretmeni ile mesleki gelişim programının kullanımı gerçekleştirilecek ve öğretmenlerin hazırlanan materyallere ilişkin görüşleri ve memnuniyetleri ortaya konacaktır. 11. Kalkınma Planında yer alan Eğitim Başlığındaki pek çok madde ile ilişkilendirilebilecek olan proje özel gereksinimli öğrenciler ve onlarla ilişkili başta öğretmenler ve dolaylı olarak anne-babalara odaklı olması nedeniyle sosyal ve ekonomik düzeyde ailevi, yerel ve ulusal yaygın etkiye sahiptir. Özel gereksinimli öğrencilerin geleceğe daha iyi hazırlanması, bu çocukların ve ailelerinin yaşam kalitelerinin arttırılması, bu çocuklar ile çalışan öğretmenlerin temel sorunlarından birine pratik çözümler üretmesi ve dolayısı ile daha etkili ve verimli eğitim-öğretim sürecinin gerçekleştirilmesi açısından proje ailesel ve yerel düzeyde yaygın etkiye sahiptir. Projeye Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (ÖRGM destek yazısı: E-27250534604.01.01-57657915 sayılı ve 14.09.2022 tarihli yazı)) Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün destek vermesi ve proje çıktılarının proje sonrası ülke genelinde ilkokul sınıf öğretmenlerine ücretsiz erişime açılması ve yaygınlaştırılması potansiyelinden dolayı proje ülke genelinde sosyal, ekonomik ve ticari yaygın etki yaratma niteliğindedir. Ayrıca, projeden iki uluslararası hakemli dergide makale, iki ulusal ve iki uluslararası bildiri ve üç lisansüstü öğrenci yetiştirilmesi bakımından da bilimsel yaygın etkiye sahip olacağı düşünülmektedir. Proje ekibi projeyi başarı ile yürütebilecek disiplinler arası bir ekip anlayışı ile oluşturulmuştur.