Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2025 - 2025
Teknolojinin
insan ilişkilerine etkisi hem felsefede hem de psikoloji ve sosyoloji gibi
sosyal bilimlerde uzun süredir tartışılmaktadır. Felsefe tarihinde başta
Aristoteles olmak üzere birçok düşünür, dostluğun insan yaşamındaki rolünü
irdelemiştir. Günümüzde ise bu kavramın sosyal medya ve teknolojik gelişmeler
etkisiyle dönüşüme uğradığından söz edersek, buna kimse itiraz etmeyecektir.
Sosyal medya, yapay zekâ ve dijital iletişim araçları, insanlar arası
ilişkileri ve dostluk kavramını nasıl değiştirmektedir? Bu proje, teknolojinin
dostluk başta olmak üzere insan ilişkileri üzerindeki etkisini, felsefi bir
bakış açısıyla incelemiştir. Çalışmada öncelikle felsefe tarihinde dostluğun
nasıl incelendiği üzerinde durulmuş, daha sonra ise günümüz toplumunun
teknoloji ile ilişkisinin ve bu ilişkinin dostluk kavramına yansımasının
felsefi bir analizi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, konuya ilişkin önde gelen
sinema yapımları (The Banshees of Inisherin (2022), The Social
Dilemma (2020), Her (2013) ve The Social Network (2010))
üzerinden dostluğun ne olduğu üzerine sorular sorulmuş ve teknolojinin insan
ilişkilerini nasıl yeniden şekillendirdiği incelenmiştir. Bütün bunların
ışığında günümüzde dostluk ve insan ilişkileri Heidegger'in “Gelassenheit”
ve “sahicilik”, Bernard Stiegler’in pharmakon ve Byung-Chul Han’ın “şeffaflık toplumu”
kavramları gibi teorik çerçevelerle desteklenmiş bir irdelemeye tabi tutulmuştur.