Şehirlerin Dirençliliğine Etki Eden Faktörlere Yönelik Bir Araştırma: Eskişehir Örneği


Ayhan E. (Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2025

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Mart 2024
  • Bitiş Tarihi: Mart 2025

Proje Özeti


Sosyo-ekonomik imkânların kırsal alanlara göre daha yüksek olması nedeniyle kentsel bölgelerdeki nüfus her geçen gün giderek artmaktadır. Bu nedenle, nüfusun yoğunlaştığı bölgelerde meydana gelebilecek doğal ya da insan kaynaklı felaketlerden (iklim değişikliği, pandemi, deprem, heyelan, çevre kirliliği, enerji krizi ve sel vb.) çok daha fazla sayıda insanın etkilenmesi beklenmektedir. Nitekim 6 Şubat 2023 tarihindeki Kahramanmaraş merkezli 7,5 ve 7,8 şiddetindeki depremlerde 50.783, 17 Ağustos 1999 Kocaeli merkezli 7.6 şiddetindeki depremde ise 17.118 kişinin hayatını kaybettiği düşünüldüğünde bir şehrin doğal ve insan kaynaklı felaketlere karşı hazırlıklı olmasının ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılmaktadır. Dirençli şehirler, oluşabilecek risk ve tehlikelere karşı hazırlıklı olup, meydana gelen krizleri iyi yönetebilen ve bu krizlerden etkilenme düzeyini en aza indirebilen şehirlerdir. Dolayısıyla, bu araştırmanın amacı Türkiye’deki şehirlerin dirençliliğini ve sürdürülebilirliğini etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve bu doğrultuda karar vericilere, topluma, STK’lara ve araştırmacılara yönelik stratejik hedef ve önerilerde bulunularak felaket ve krizlerden etkilenme düzeyinin en düşük seviyeye indirilmesine katkı sunacaktır. Bu kapsamda, fay hattı üzerinde bulunan Eskişehir iline yönelik olarak yönetişim yaklaşımı kapsamında dirençli şehir araştırma alanlarında (enerji, iklim değişikliği, doğal afetler, jeoloji, deprem, arama kurtarma vb.) uzman olan ve dirençlilik politikalarından etkilenen STK temsilcisi, akademisyen, kamu sektörü çalışanı ve öğrenciden oluşan en az 10 kişi ile ayrı ayrı mülakat yapılarak birincil veri toplanması amaçlanmaktadır. Daha sonra elde edilecek olan birincil veriler ile literatürdeki mevcut kaynaklar (teorik ve ampirik araştırmalar, resmi rapor ve istatistikler) karşılaştırmalı olarak içerik analizi yöntemiyle değerlendirilecektir. Son olarak bu bulgular GZFT Analizi (Güçlü ve Zayıf Yanlar, Fırsatlar ve Tehditler) ile incelenerek Eskişehir ilinin dirençlilik anlamında mevcut durumu ve gelecekte izlenmesi gereken stratejik hedef ve politikalar ortaya koyulacaktır.