ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE MATEMATİK ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ RİSKİNİ TARAMA YAKLAŞIMININ GELİŞTİRİLMESİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Anadolu Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Muhammed Yasin YASSIKAYA

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): İbrahim Halil Diken

Özet:

Bu araştırmada matematik öğrenme güçlüğü (MÖG) riskinin erken çocukluk döneminde belirlenmesine yönelik etkili ve pratik bir yaklaşım geliştirilmesi amaçlanarak bildirime dayılı ölçme aracı (Öğrenme Güçlüğü Erken Belirtileri Tarama Ölçeği [ÖGEBTÖ]) ile doğrudan ölçme araçlarının (Anadolu Sak Zekâ Ölçeği [ASİS] ve Erken Matematik Yeteneği Testi-3 [TEMA-3]) MÖG riskinin değerlendirilmesindeki rolleri ilişkisel olarak incelenmiştir. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı araştırmada veri toplama araçlarından ASİS ve TEMA-3 araştırmacı tarafından katılımcı çocuklara birebir uygulanmıştır. ÖGEBTÖ aracı ise katılımcı ebeveynleri tarafından çevrimiçi olarak yanıtlanmıştır. 111 çocuk (ortalama yaşları 65 ay) ve ebeveyninin katılımıyla elde edilen bulgular ÖGEBTÖ puanlarının hem TEMA-3 hem de ASİS puanları ile orta düzeyde ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Gerçekleştirilen Hiyerarşik regresyon ve çoklu doğrusal regresyon analizleri sonucunda ÖGEBTÖ aracının ASİS ve TEMA-3 puanlarını anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. ROC eğrisi analizleri ÖGEBTÖ ve ASİS alt testlerinin MÖG riskini belirlemede kullanılabilir araçlar olduğunu ortaya koymuştur. Analizler ve bulgular ışığında gerçekleştirilen tartışma sonucunda ÖGEBTÖ, ASİS alt testleri ve TEMA-3 kullanılarak etkili ve pratik şekilde gerçekleştirilebilecek bir risk tarama yaklaşımı önerilmiştir. Araştırmanın sınırlılıkları tartışılarak ileri araştırmalara öneriler sunulmuştur.