Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Anadolu Üniversitesi, LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KEVSER AYÇİÇEK
Danışman: Gülmira Özek
Özet:
Oxytropis argyroleuca Bornm. BİTKİSİNİN FİTOKİMYASAL VE BİYOLOJİK AKTİVİTE AÇISINDAN ARAŞTIRILMASI
Tez çalışması kapsamında Oxytropis argyroleuca Bornm. (Fabaceae) türü üzerinde kapsamlı fitokimyasal ve biyolojik aktivite analizleri gerçekleştirilmiştir. Çiçek uçucu bileşenleri MBD-KFME yöntemi ile, herba ve kök kısımlarından farklı polariteli ham ekstreler ve alt fraksiyonlar hazırlanmıştır. Tohum ve herbadan sabit yağ asitleri ve vitaminler tanımlanmıştır. Elde edilen ekstrelerin kimyasal içerikleri çeşitli kromatografik teknikler kullanılarak incelenmiştir. Toplam fenolik ve toplam flavonoit miktar tayinleri gerçekleştirilmiştir. Çiçeklerin uçucu bileşen analizinde linalol, a-terpineol, borneol, kafur ve (E)-geranil aseton major bileşikler olarak belirlenmiştir. Kök ve herba sabit yağ profilinde, palmitik asit, stearik asit, nonadekanoik asit, linoleik asit, linolenik asit öne çıkan bileşikler olarak tespit edilmiştir. Tohumlarda, lipofilik vitaminler grubundan vitamin E bulunmuştur. Herba polar ve apolar ekstrelerinde başlıca pinitol, sukroz, b-glukopiranoz ve a-glukopiraznoz, heksakosanol, triakontanoik asit, oktakosanoik asit, nonakosan ve b-sitosterol bulunmuştur. Kök polar ve apolar ekstrelerinde major bileşikler olarak fitosteroller (b-sitosterol, stigmasterol ve stigmasten-4-en-3-on), diterpenoitler ((13R)-8,13-epoksi-labd-14-en-2-on) ve triterpenoitler (lup-20(30)-en-3-on, lupeol, friedelan-3-on ve oleanolik asit), şekerler (sukroz ve rafinoz) tespit edilmiştir. Etil asetatlı fraksiyonda başlıca flavonoitler olarak astragalin, izokersitrin, kersetin ve izoflavonlar; genistin ve genistein tanımlanmıştır. Fenolik asitlerden gentisik, salisilik ve protokateşik asitleri bulunmuştur. Herba kısmında suda çözünen polisakkaritlerin kompozisyonu aydınlatılmıştır. Etil asetat fraksiyonun etkili antioksidan potansiyeline ve anti-a-amilaz ve anti-a-glukozidaz enzimlerini inhibe etme potansiyeline sahip olduğu saptanmıştır.