Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DEMET ÇEVİRGEN ÇALKAN
Danışman: Mehmet Topal
Özet:
Osmanlı Devleti'nde velâdet, sünnet, evlenme, bayram ya da bir zaferin kutlanması gibi vesilelerle gerçekleştirilen şenlikler, eski Türklerdeki toy ve geleneksel şenliklerin devamı niteliğindedir. Erken dönemlerin padişahları sade ve gösterişsiz bir hayat sürmüş olmakla beraber kısa bir zaman sonra imparatorluğa yaraşır, ihtişamlı bir gelenek başlamıştır. 17. ve 18. asırlarda olgunlaşan saray ve çevresindeki eğlenceler oldukça gösterişlidir. Kuşkusuz şenlikler arasında sünnet düğünleri en gözalıcı olmakla birlikte sadrazamlarla evlenen padişah kızlarının düğünleri de ön plana çıkmış ve debdebeli şekilde yapılmaya başlanmıştır. 16.yüzyılda hemen hemen bütün şenlikler Topkapı Sarayı merkez olmak üzere bugün Sultan Ahmet Meydanı denilen At Meydanı ve çevresinde yapılırdı. Daha sonraki yüzyıllarda şenlikler ve eğlenceler Beşiktaş, Dolmabahçe, Kağıthane, Sadabad gibi başka yerlere kaymıştır. Bunda padişahların sahil saraylar ve köşkler yaptırarak sıklıkla buralara geziler düzenlemeye başlamalarının payı olmuştur. Velâdet-i hümâyûnlar, sûr-ı hitanlar, sûr-ı arûslar, zafer kutlamaları, gezi ve seyirlere 18.yy'da lale çerağanları da eklendi. Bahar ve yaz mevsimlerinde açık havada çerağan eğlenceleri düzenlenirken, kış geceleri de kapalı mekânlarda helva sohbetleri yapılırdı. Yüzyılın sonlarında eğlencelere, Batı tarzı müzik ve tiyatro da sarayda ilgi görmesiyle dahil olmaya başlamıştı.