Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: PERVİN SOYER
Danışman: Yağmur Tunalı
Özet:
Aktinomisetler farklı ve geniĢ habitatlarda, özellikle doğal toprak habitatlarında
yayılıĢ gösteren, mikroorganizmalar arasındaki en kalabalık populasyona sahip bakteri
grubudur. Eski zamanlardan beri mikroorganizmaların özellikle toprak
mikroorganizmalarının biyoaktif metabolitleri çalıĢılmakta ve elde edilen bilgiler bilim,
tıp, tarım ve farmasötik endüstrilerine katkılar sağlamaktadır.
Bu çalıĢmada orman topraklarından Aktinomiset türlerinin izolasyonu, morfolojik,
biyokimyasal ve moleküler metodlar ile tanımlamaları yapılmıĢ olup; izolatların
biyoaktif metabolitinin ektraksiyonu yapılmıĢ ve elde edilen ekstrenin antimikrobiyal,
antibiyofilm ve sitotoksite gibi biyolojik aktivitelerinin araĢtırılması geçekleĢtirilmiĢtir.
Toplanan orman toprakları örneklerinden mikrobiyolojik izolasyon metodları ile elde
edilen izolatlarının morfolojik biyokimyasal ve moleküler özellikleri araĢtırıldıktan
sonra, izolatlar Aktinomiset grubunun üyesi, Brevibacterium spp. olarak
tanımlanmıĢlardır. Brevibacterium spp. Aktinomiset cinsinin endüstriyel açıdan önemli
bir cinsi olarak bilinmektedir. Ġzolatların antibiyotik direnç özellikleri standart
antibiyotiklerle ve farklı konsantrasyonlarda antimikrobiyal metodlar kullanılarak
belirlenmiĢtir. Genelde Brevibacterium, toprakta bulunan ağır metallere tolerans
gösterme potansiyelleriyle bilindikleri için izolatların krom toleransları araĢtırılmıĢtır.
Brevibacterium spp. izolatları hazırlanan modifiye besiyerinde kültüre edilerek biyoaktif
metabolitleri ekstrakte edilmiĢtir. Ekstrenin antimikrobiyal, antibiyofilm etkileri standart
mikroorganizmalar ve sitotoksik etkileri Artemia salina larvaları üzerinde farklı
konsantrasyonlar kullanılarak çalıĢılmıĢtır. Antimikrobiyal (MĠK) değerleri bakteriler
için 2500 μg/mL ve mayalar için 1250 μg/mL olarak belirlenmiĢtir. Antibiyofilm
(MBEK) değeri ise 1250 μg/mL‟dir. Sitotoksik etkin değer 2500 μg/mL
konsantrasyonda bulunmuĢtur. Bu sonuçlar, elde edilen Brevibacterium spp. izolatının
endüstriyel ve farmasötik açıdan bir potansiyel taĢıdığını göstermiĢ olup daha detaylı
farmasötik araĢtırılmalar da planlanmaktadır.