Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Anadolu Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İşitme Engelliler Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DENİZ TAŞKIRAN KÜÇÜKÖNCÜ
Danışman: Nurdan Cankuvvet Aykut
Özet:
Bu çalışmada 40 ms /da/ uyaranı kullanılarak konuşma sesi uyaranı ile elde edilen İşitsel Beyin Sapı Davranımı (K-ABR) ölçümleri yapılmış, ve normal işiten kişilere ilişkin normal değerler saptanmıştır. Ayrıca koklear implantlı (Kİ) ve normal işiten katılımcılar açık alanda test edilerek K-ABR sonuçları kaydedilmiştir. Bu araştırmanın tamamında nicel araştırma yaklaşımı temel alınmıştır. Bu çerçevede 1. araştırma sorusu nicel-betimsel desenle yürütülmüştür. Çalışma 2.a. nicel-betimsel desen, 2.b. nedensel-karşılaştırmalı desen, 2.c korelasyonel desenle uyumludur. Çalışmada, kulak içi kulaklıkla sağ veya sol kulağına uyaran verilen normal işiten (kNİ) 18-45 yaş arasında 53, açık alanda uyaran verilen normal işiten (aNİ) 18-40 yaş arasında 10 ve koklear implant kullanan işitme engelli (Kİ) 11-13 yaş arasında 13 gönüllü katılımcı yer almıştır. Her bir deneğin V, A, C, D, E, F ve O dalgalarının latans (ms) ve genlik (μV) değerlerinin ortalamaları ve standart sapmaları ve Fourier dönüşümü ile frekans değer kümesinde F0, F1, F2 temel ve formant frekanslarının frekans (Hz) ve katsayı (μV) değerlerinin ortalamaları ve standart sapmaları hesaplanmıştır. kNİ katılımcılardan elde edilen K-ABR verileri, aNİ katılımcılardan elde edilen verilerle karşılaştırılmıştır. kNİ katılımcıların dalga latansları, aNİ katılımcılara göre daha kısadır. aNİ katılımcılardan elde edilen K-ABR verileri, koklear implantlı (Kİ) katılımcılardan elde edilen verilerle karşılaştırılmış ve normal işiten katılımcıların tüm dalga latanslarının daha kısa olduğu görülmüştür. Kİ katılımcıların konuşmayı ayırt etme, alıcı dil ve fonolojik gelişimlerinin düzeyi ile K-ABR V dalgası latansları arasındaki ilişkiye bakılmıştır. Konuşma ayırt etme becerileri Tek Hece İşitsel Ayırt Etme Testi, alıcı ve ifade edici dil gelişimleri Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil (TİFALDİ) Testi, fonolojik farkındalık becerileri Türkçe Anlamsız Sözcük Tekrarı (TAST) testi ile değerlendirilmiştir. Kİ katılımcıların Tek Hece İşitsel Ayırt Etme testi ve TİFALDİ-AD alt testi ve TAST testinin sonuçları, K-ABR ölçümlerinden elde edilen V dalgasının latans (ms) değerleriyle Pearson korelasyon testi kullanılarak karşılaştırılmıştır. Hepsinde negatif yüksek korelasyon gözlenmiştir.