Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Anadolu Üniversitesi, LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞULE ŞAHİN
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Ahmet Alper Öztürk
Eş Danışman: Elif Kaya Tilki
Özet:
Glioblastoma multiforme (GBM) için tedavi seçenekleri oldukça sınırlıdır. En ölümcül
birincil beyin tümörlerinden biridir. Temozolomid (TEM), GBM için standart
kemoterapötik ajan olmasına rağmen, klinik etkinliği hızlı sistemik klirens, düşük beyin
penetrasyonu ve seçici olmayan sitotoksisite nedeniyle ciddi şekilde engellenmektedir.
Bu çalışmada, nanoçöktürme ve çift emülsiyon çözücü buharlaştırma teknikleri ile
hazırlanan oral TEM salımı için iki yenilikçi PLGA tabanlı nanopartikül (NP) sistemi
geliştirilmiş ve karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Parçacık boyutu, polidispersite
indeksi (PDI), zeta potansiyeli (ZP), enkapsülasyon etkinliği (%EE), in vitro salım, salım
kinetiği ve katı hal analizi (DSC ve FTIR) dahil olmak üzere kapsamlı fizikokimyasal
karakterizasyon, olumlu özelliklere sahip nanosistemlerin başarılı bir şekilde oluştuğunu
göstermiştir. Nanoçöktürme tekniği ile hazırlanan NP1-TEM kodlu formülsyon, çift
emülsiyon çözücü buharlaştırma tekniği ile hazırlanan NP2-TEM kodlu formülasyona
kıyasla daha küçük parçacık boyutu, daha dar boyut dağılımı, daha yüksek kapsülleme
verimliliği ve daha verimli hücresel alım gibi üstün özellikler göstermiştir. Ayrıca, U-87
MG glioblastoma ve NIH/3T3 fibroblast hücre hatlarında yapılan sitotoksisite
çalışmaları, NP1-TEM için gelişmiş tümör seçiciliği ve reaktif oksijen türleri (ROS)
üretimini ortaya koyarak seçici tümör hedeflemesi potansiyelini vurgulamıştır. Bu tez
çalışmasından elde edilen sonuçlar optimize edilmiş nanoenkapsülasyonun TEM salımını
ve terapötik performansını önemli ölçüde iyileştirdiğini ve yeni nesil GBM tedavileri için
umut verici bir strateji sunduğunu göstermektedir.
Anahtar Sözcükler: Gliobilastoma multiforme, Temozolomid, Antikanser,
Nanoçöktürme, Çift emülsiyon çözücü buharlaştırma.