Yabancı Hukukun Uygulanmasında Yapay Zekâ ile Veri Analitiğinin Rolü ve Bir Model Önerisi

Creative Commons License

Aygün M.

Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.31, sa.2, ss.531-571, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 31 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.15337/suhfd.1276782
  • Dergi Adı: Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: HeinOnline-Law Journal Library, Directory of Open Access Journals, ERIHPlus, TR DİZİN (ULAKBİM), Sobiad Atıf Dizini
  • Sayfa Sayıları: ss.531-571
  • Anadolu Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yabancı hukukun uygulanması konusu, kanunlar ihtilâfı hukukunun en çetrefilli ve önemli konularından biridir. Her ne kadar yabancı hukuk hakkında bilgi edinilmesi hususunda çeşitli yöntemler olsa da yabancı hukuk hakkında tatmin edici düzeyde veri toplanması oldukça zaman alan ve yargılamada gecikmelere neden olan bir husustur. Tam anlamıyla yapay zekâ araçları olmasa da ulusal ve uluslararası veri tabanları, kanun, içtihat ve literatür arama motorları gibi araçlar hukukçuların günümüzde sıklıkla istifade ettikleri yazılımlardır. Söz konusu bu yazılımların yapay zekâ teknolojisiyle desteklenmesi durumunda yukarıda belirttiğimiz yabancı hukuk hakkında bilgi edinilmesi hususunun artık sorun olmaktan çıkacağı düşünülmektedir. Bu sonuca ulaşılabilmesi için sadece yapay zekâ değil, aynı zamanda yapay zekâ teknikleriyle elde edilecek ve işlenecek olan ve neticede uyuşmazlığın çözümüne katkı sağlayacak büyük veri kullanımı ve analitiği de son derece önemli bir konudur. Bu makalede, milletlerarası özel hukuk çerçevesinde, Türk mahkemelerinin önüne gelen özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümünde yapay zekâ teknolojisinin etkisi ve büyük veri kullanımının katkısı çeşitli yönleriyle incelenecektir.  

The application of foreign law is one of the most complicated and important issues of the law of conflict of rules. Although there are various methods of obtaining information about foreign law, gathering satisfactory data on foreign law takes a lot of time and causes delays in the judgment. Although not fully artificial intelligence tools, tools such as national and international databases, law, case law and literature search engines are software that lawyers frequently use today. In case these softwares are supported with artificial intelligence technology, it is thought that obtaining information about the foreign law mentioned above will no longer be a problem. In order to achieve this result, not only artificial intelligence, but also the use and analytics of big data, which will be obtained and processed with artificial intelligence techniques and ultimately contribute to the resolution of the conflict, is an extremely important issue. In this article, the effect of artificial intelligence technology and the contribution of the use of big data in the resolution of private law disputes before Turkish courts within the framework of international private law will be examined in various aspects.