Osmanlı Mutfak Kültürüne Disiplinlerarası Bir Bakış: Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi


Creative Commons License

Armutoğlu İ., Güldemir O.

Journal of Tourism and Gastronomy Studies, cilt.12, sa.4, ss.2737-2758, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Yemek yemek insanların temel zorunluluklarındandır. Yüzyıllardır milyarlarca insan kendi mutfak kültürleri etrafında gıda tüketimi gerçekleştirmektedir.  Bu çalışmada Osmanlı İmparatorluğu’nun mutfak kültürüne yönelik araştırmalar içeren lisansüstü tezlerin bibliyometrik profillerinin çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmaya en az bir bölümünde Osmanlı mutfak kültürüne yönelik içeriği bulunan tezler dahil edilmiştir. Çalışma kapsamında YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanında 28 farklı anahtar sözcük kullanılarak tarama yapılmış ve 71 teze ulaşılmıştır. Ulaşılan tezler üniversite, yıl, enstitü, konu, yöntem, tür, danışman, sayfa sayısı, anahtar sözcük ve yayımlandıkları dallar olmak üzere 10 parametre ile incelenmiştir. Tarama sonucunda elde edilen tezlerin betimsel  analizlerinde  SPSS  for Windows 27.0.1 yazılımı kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre 1998 –2021 yılları arasında ortalama 2,3 olan tez sayısı 2022 –2024 yıllarında %392 artmış olup ortalama tez sayısı 9,0 olarak  belirlenmiştir.  Tezlerin  en  fazla  İstanbul  Üniversitesi  olmak  üzere  toplamda  34  farklı üniversitede yazıldığı, en fazla sosyal bilimler enstitülerinde olmak üzere 7 farklı enstitüde ve en fazla tarih  konulu  olmak  üzere  24  farklı  konuda  hazırlandığı  görülmüştür.  Tamamlanan  tezlerin danışmanlıklarının büyük oranda Dr. Öğr. Üyesi kadrosunda yer alan akademisyenler yürütmüştür. Literatürde  Osmanlı  mutfak  kültürüne  yönelik  bir  bibliyografya  çalışması  bulunmamaktadır.  Bu araştırma bu yönüyle literatürde bir ilk olma özelliği taşımaktadır. Çalışmanın bu yönüyle gelecek çalışmalar için de bir yol göstermesi planlanmaktadır.
Eating is one of the fundamental necessities for humans. For centuries, billions of people have been consuming  food  within  the context  of  their  own  culinary  cultures.  This  study  aims  to  create  the bibliometric profiles of graduate theses containing research on the culinary culture of the Ottoman Empire. Theses that include content related to Ottoman culinary culture in at least one section were included in the study. A search was conducted using 28 different keywords in the YÖK National Thesis  Center  database,  resulting  in  the  identification  of  71  theses.  These  theses  were  examined according  to  10  parameters:  university,  year,  institute,  subject,  method,  type,  advisor,  number  of pages,  keywords,  and  the  fields  in  which  they  were  published.  Descriptive  analyses  of  the  theses obtained from the search were performed using SPSS for Windows 27.0.1 software. According to the findings of the research, the average number of theses between 1998 and 2021 was 2.3, while this number increased by 392% between 2022 and 2024, with an average of 9.0 theses per year. It was observed that the theses were written at a total of 34 different universities, with Istanbul University being  the  most  prominent.  These  theses  were  prepared  in  7  different  institutes,  predominantly  in social  sciences  institutes,  and  covered  24  different  subjects,  with  history  being  the  most  common topic. The majority of the completed theses were supervised by faculty members holding the title of Dr.  Lecturer.  There  is  no  bibliographic  study  on  Ottoman  culinary  culture  in  the  literature.  This research is the first of its kind in the literature, and it is intended to serve as a guide for future studies in this field.