Afazide Grup Terapisine Yönelik Ön Nitel Bulgular: Terapi Sonrası Ne Değişti?


Kıncal İ., Maviş İ.

11. Ulusal Dil ve Konuşma Bozuklukları Kongresi, İstanbul, Turkey, 19 - 21 May 2023

  • Publication Type: Conference Paper / Unpublished
  • City: İstanbul
  • Country: Turkey
  • Anadolu University Affiliated: Yes

Abstract

Giriş: Afazili bireyler afazi nedeni ile dil becerilerinin yanısıra işlevsel iletişim becerilerini kullanmakta da sorun yaşamaktadırlar. Bu durum sosyal etkileşim ve hayata katılım düzeylerini de olumsuz etkilemektedir. ICF’e (The International Classification of Functioning, Disability and Health) göre sınırlılıkları bulunan bireylere yönelik uygulanan rehabilitasyonun amaçlarının bireylerin kısıtlılıkları ve yaşam kalitesine yönelik hazırlanması önerilmektedir. Afazi terapisinde bu nedenle didaktik ve yapılandırılmış terapi uygulamalarına alternatif olarak daha sosyal ve işlevsel iletişim odaklı terapi uygulamaları tercih edilebilir. Afazi grup terapisi sosyal yaklaşımlar içerisinde sınıflandırılan ve bu amaçlara uygun düzenlenen terapi yöntemlerinden biridir.

Amaç: Bu araştırmada afazili bireylerin ve bakıcılarının afazi grup terapisi ve uygulamanın etkisi hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Yöntem: Uygulama grup terapisi üyesi olan 3 afazili bireye uygulanmıştır. Bireylerin yaşları sırasıyla 50, 53 ve 24’tür. Afazili bireyler sırasıyla transkortikal motor afazi, transkortikal sensoriyel afazi ve transkortikal motor afazi olarak tanılanmıştır. Kendilerine Dil ve Konuşma Bozuklukları Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde (DİLKOM) 9 seans grup terapisi uygulanmıştır. Katılımcılar sırasıyla 8, 6, 8 seans uygulamaya katılmışlardır. Seanslar mola verilen iki bölüm halinde 90 dakika sürmektedir. Uygulama kapsamında masa konuşması ve spontan sohbet, semantik özellikler analizi, PACE (promoting aphasics’ communication effectiveness) terapi yöntemi, uyaran yaklaşımı, okuma ve yazma uygulamaları ve bilişsel egzersizler yer almaktadır. Uygulama sonrasında afazili bireylerin yakınlarına 8 açık uçlu soru sorulmuştur. Yakınlarının verdiği yanıtlar transkript edilmiş; 115 cümle için nitel analiz gerçekleştirilmiştir.

Bulgular: Bulgular kategoriler şeklinde gruplandırılmıştır. “Grup terapisinin faydalı olduğunu düşünüyor musunuz?” sorusu için genel olarak faydalı bulunduğu bildirilmiştir. “Grup terapisi ile yakınınızda ne değişti?” sorusuna yakınları afazili bireylerin daha akıcı konuştuğu, daha kolay iletişim kurduğu, sosyal açıdan daha aktif olduğu ve işlevsel iletişim becerilerinin geliştiğini belirtmişlerdir.

Sonuçlar: Nitel verilerden elde edilen bulgular incelendiğinde 1. ve 2. katılımcının afazi grup terapisi sonrasında sosyal etkileşime katılımlarının arttığı ve birincil bakıcılarından daha bağımsız iletişim kurduklarını belirttikleri bulunmuştur. İki katılımcı için afazi grup terapisinin amaçlarından biri olan afazi ile yaşamı kabul etme konusunda olumlu geri dönütler alınmıştır. 3. katılımcının aile bireyi grup terapisi açısından vakada fark edilebilir bir değişiklik gözlemediğini ancak uygulamayı sosyal açıdan olumlu bulduklarını belirtmiştir. Ön bulguları sunulan afazi grup terapisi hakkındaki uygulama ve araştırmalarımız devam etmektedir.