Akademik Veri Yönetim Sistemi
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, cilt.10, ss.396-406, 2021 (Hakemli Dergi)
Türkiye son yıllarda yaşanan göçlerle birlikte bir mülteci ülkesine dönüşmüştür. Önceki yıllarda göç yolları üzerinde bulunan transit bir ülke durumundayken bugün ise mültecilerin son durağı durumundadır. Çok sayıda mülteciyi misafir etmeye çalışan ülkemiz birçok sorunla yüzleşmek zorunda kalmaktadır. Bu sorunların başında eğitim gelmektedir. Millî Eğitim Bakanlığının en önemli sorumluluk alanları arasında mültecilere Türkçe öğretmek gelmektedir. Bu süreçte Türkçe ve sınıf öğretmenleri büyük sorumluluklar üstlenmektedir. Ancak öğretmenlerin büyük çoğunluğu daha önce Türkçenin ikinci/yabancı dil olarak öğretimi konusunda herhangi bir eğitim almadıkları için birtakım sorunlar yaşamaktadır. Söz konusu sorunlarla mücadelede en büyük yardımcı unsur ise öğretmenlerin motivasyonudur. Çalışmanın temel konusu mülteci öğrencilere Türkçe öğreten öğretmenlerin motivasyonları üzerinedir. Verilerin toplanması ve analizi bakımından nitel araştırma desenine sahip olan çalışmada Millî Eğitim Bakanlığı ve UNICEF iş birliğinde düzenlenen “Kapsayıcı Eğitim Bağlamında Türkçenin İkinci Dil Olarak Öğretilmesine Yönelik Öğretmen Kapasitesinin Güçlendirilmesi Programı”na katılan 94 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Öğretmenlerle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre öğretmenlerin verdiği cevaplar beş kategori ve on altı alt kategoriden oluşmaktadır. Öğretmen görüşlerine göre; öğretmenlerin motivasyonunu arttıracak en önemli başlık “Mesleki Yeterlik”tir. Motivasyonu artırıcı ikinci en önemli başlık ise “Kariyere Katkı”dır. “Ödüllendirme” ve “Maaş Artışı”ndan sonra öğretmenlerin motivasyonunu en az arttıracak unsurlar “Materyal Desteği” başlığı altında görülmektedir. Türkçe öğretme sürecinin başrolünde yer alan öğretmenlerin motivasyonlarının yüksek olması öğrenme sürecine etki edecek başlıca unsurlardandır. Bu noktada öğretmenlerin motivasyonları ile ilgili görüşlerinin dikkate alınarak eğitim sisteminde düzenlemeler yapılması öğrenme-öğretme sürecinin verimliliğini yakından etkileyecektir. Anahtar kelimeler: Mülteci, motivasyon, ikinci dil olarak Türkçe öğretimi