”Sesbilim” ve ”Sesbilgisi” terimler üzerine

Topbaş S. S., Yavuz H.

DILBILIM ARASTIRMALARI, cilt.5, ss.310-322, 1994 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 5
  • Basım Tarihi: 1994
  • Dergi Adı: DILBILIM ARASTIRMALARI
  • Sayfa Sayıları: ss.310-322
  • Anadolu Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sesbilim ve sesbilgisi disiplinlerinin içerikleri, ilgi alanları hakkında kuşkusuz pek çok şey bilinmektedir. Ancak bu iki disiplin için Türkçe'de kullanılan terimlerin birbirine karıştırıldığı, değişik araştırmacıların farklı kullanımları gözlenmektedir. Sözgelimi, ülkemizde bir grup araştırmacı "phonetics" karşılığı "sesbilim" (örneğin, Selen, 1979; Demircan, 1979; Aksan, 1980; Konrot, 1984; Topbaş, 1991), "phonology" karşılığı "sesbilgisi" (örneğin, Konrot, 1984; Topbaş, 1991) ya da "görevsel/gelişmeli sesbilim" (örneğin, Aksan, 1978, 1980; Demircan, 1979) kullanmaktadır. Diğer bir grup araştırmacının da "phonetics" karşılığı "sesbilgisi", "phonology” karşılığı "sesbilim" (örneğin, Vardar, 1980; Demirezen, 1990) terimlerini kullandıkları dikkat çekmektedir. Bu nedenle bu yazıda daha sonraki yazılarımıza temel oluşturmak amacıyla "sesbilim (phonetics)" ve "sesbilgisi (phonology)" disiplinlerinin ilgi alanları, bu iki alanın bağdaşık ve ayrı yönleri üzerinde durulacaktır.