Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.2, sa.3, ss.87-122, 2016 (Hakemli Dergi)
Oldukça köklü bir geçmişe sahip olan Birleşik Krallık sosyal güvenlik sistemi 14. yüzyıldan itibaren yoksullukla mücadele şeklinde ortaya çıkmıştır. Konuya ilişkin çeşitli yasalarla devlet, yoksulluğun
önlenmesinde önemli bir rol üstlenmiştir. Birleşik Krallık sosyal güvenlik sistemi 20. yüzyılın ortalarında Beveridge raporundan da yararlanarak özgün halini almış; ancak bu sistem günümüzde de halen
süren bir değişim ve dönüşümün muhatabı olmuştur. 1980’lere kadar yapılan irili ufaklı değişiklikler,
Muhafazakâr Parti’nin on sekiz yıllık iktidarı boyunca yeni bir seyir izlemiş ve sistemin özelleştirilmesi yönünde çeşitli girişimlere rastlanmıştır. 1990’lı yıllar, yapısıyla oynanan sistemin hatalı veya eksik
politikalarını düzeltme dönemi olmuştur. 1997 yılında iktidara gelen İşçi Partisi hükümetiyle sosyal
güvenlik sisteminin değişimi yeni bir ivme kazanmış; üçüncü yol anlayışıyla sosyal güvenliğe ilişkin
reform hareketleri gerçekleştirilmiştir. Bugün itibariyle Birleşik Krallık sosyal güvenlik sistemi primli
sistem, primsiz sistem ve sağlık hizmetleri olmak üzere üç ana koldan faaliyet göstermektedir. Primli
ve primsiz sistem kapsamında yapılan ödemeler ve yardımlar yaşlılık, malullük, ölüm, hastalık, analık,
iş kazası ve işsizlik riskleri bakımından şekillenmektedir. Aile yardımları ise tamamen primsiz rejim
uygulaması ile gerçekleştirilmektedir. Zamanla kısmi özelleştirme hamlelerine muhatap olan sağlık hizmetleri ise genel olarak vergilerle finanse edilmekte ve bu kapsamda sağlanan hizmetler iki basamaklı
olarak gerçekleştirilmektedir.
United Kingdom’s social security system has a long-standing background has shaped like struggle against poverty from 14th century. Te government has taken an important part in the struggle
with numerous laws concerning to the subject. United Kingdom’s social security system has taken on
its original style in accordance with Beveridge report in 20th century but this system has also been
the object of changes and conversions at the present time. Te large and small changes which has
been done well into 1980s have followed a new course along the Conservative Party’s eighteen-year
government and it has been come across with various attempts to privatize the system. Te 1990s has
been an amendment period of the modified system’s lacking and missing aspects. Te social security
system conversation has gained a new acceleration with New Labour Party in 1997 and the government has made a reform with the thought that third way. At the present time United Kingdom’s social
security system consists of three main part: social insurance, non-contributory system and health
care services. Payments and assistances as part of the non-contributory system and social insurance
are paid for old age, disability, survivors, sickness, maternity, work injury and unemployment risks.
Family assistances are implemented completely by non-contributory system. Health care services
which has been faced with partial privatization in time are generally financed with taxes and health
care services are fulfilled by primary health care and secondary care.