Covid-10 Aşı Tercihleri ve Medya İlişkisi


Creative Commons License

Onursoy S., Sunay Y.

SİS 2021 VII. SAĞLIK İLETİŞİMİ SEMPOZYUMU, Eskişehir, Turkey, 11 November 2021 - 12 February 2022, vol.1, pp.60, (Summary Text)

  • Publication Type: Conference Paper / Summary Text
  • Volume: 1
  • City: Eskişehir
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.60
  • Anadolu University Affiliated: Yes

Abstract


Covid-19 virüsünün küresel pandemi olarak ilan edilmesiyle birlikte, insanların zorunluolarak evlerinekapanması ve sosyal izolasyon süresinin uzaması iletişim ve sosyalleşme konusunda medyanın önemini vekullanımını artırmıştır. Bu süreçte özellikle sosyal medya kullanımının artmasının yanında daha önce hiç olmadığışekliyle kullanıcıları bir araya getirmiş ve virüs hakkında bilgi edinme, virüsten korunma yolları, yaşanandeneyimler, yaşanılan sorunların sıkça tartışıldığı bir mecra haline gelmiştir. Hızlı ve derinlikli bilgi kaynağıolmuştur; salgın boyutlarının artışı, yaşanan travmatik öykülerin paylaşımı, sağlık hizmetlerine ulaşamamak,tecrit ve kurban sayılarının artışına tanıklık vb. Ayrıca yaşanan kriz yönetimi sürecinde söz alan aktörler; sağlıkçalışanları, bürokratlar, siyasiler ve bunlar arasındaki tutum farklılıklarının hızla sosyal medyaya yansıması daeklenmiştir. Bunlara paralel olarak söylentiler, yanlış bilgilendirmeler, sahte haberler, komplo teorileri,propagandalar da virüsle birlikte hızla yayılan, korkutan ve endişelendiren diğer içerikleri oluşturmuştur. “Yenive bilinmeyen” olan bu virüs konusunda sosyal medyayı saran veri ve bilgi bolluğu sayesinde korku iklimioluşmuştur. Salgına çare olarak bulunan aşılar konusunda da aynı iklim hali hazırda hakimiyetinisürdürmektedir. Halkın gereksinim duyduğu gerçeklere odaklanmak, korkuya yol açabilecek manipülasyon vespekülasyonların kullanımından kaçınarak olgusal bilgiye yer vermek medyanın temel dayanağıdır. Ancak sosyalmedyanın dolaşım hızı, yaygınlığı her türlü içeriği barındırabilir oluşu, salgın döneminde ilk başvuru aracı oluşubu temel ilkeyi sekteye uğratmaktadır. Aynı şekilde aşılar konusunda da sıkıntılı süreç devam etmektedir. Bireyler,aşı olma ya da olmama, aşılar hakkında bilgi edinme, hangi aşıyı olacağına karar verme süreçlerinde bu karmaşıkbilgi ve veri bolluğu içerisinde savrulmaktadır. Ağustos 2021 itibariyle 18 yaş üstü Türkiye nüfusunun ortalama%56’sı 2. Doz aşı uygulamasından yararlanmıştır. Her ne kadar Sağlık Bakanlığı Covid-19 aşıları hakkındabilgilendirme platformu ile konuya açıklık getirmeye çalışsa da aşı karşıtlığı konusu özellikle sosyal medyagündeminde sıkça hayat bulmaktadır. Bu çalışmanın odak noktası bireylerin Covit-19 aşıları hakkında verdiğikararlar ve bu karar süreçlerinde etkilendikleri durumlardır. Bu noktada; bireylerin aşı olup olmama durumları,aşı olanların marka ve menşei tercihleri, tercih süreçleri, referans kaynakları ve hangi tür medya ortamından bilgialdıkları gibi konular ve bunlara dair görünmeyen etkilerin ortaya konulması sorun edilmektedir. Aşı konusundabireylerin etkilendikleri söylentiler, hangi kaynaklara neden güven duydukları, haber gerçekliklerini sorgulayıpsorgulamadıkları, süreçteki psikolojik etkenlerin neler olduğu, aşı karar süreçlerinde maruz kaldıkları etkenlerinneler olduğu ve tutum ve davranışlarının bunlardan nasıl etkilendiği, medyanın bu süreçteki olumlu ya daolumsuz rolü değerlendirilmektedir. Dolayısıyla bu çalışma medyanın toplum üzerindeki etkisi bağlamında önemtaşımaktadır. Çalışma bir nitel araştırmadır. Algıların ve olayların doğal ortamda gerçekçi ve bütüncül bir biçimdeortaya konulması olan bu sürecin değerlendirilmesinde veri toplamak için yarı yapılandırılmış görüşme tekniğikullanılmaktadır. Buna göre insanların Covid-19 aşıları ve medya ilişkisinde toplumsal dünyalarını nasılkurmaktaolduğunu anlamak ve içinde oldukları dünyayı nasıl algıladıkları yorumlanmak önemli olacaktır.Çalışma tamamlayıcı ve betimleyici bir durum tespitidir. Çalışmanın örneklemi sosyal medyaya hâkim üniversiteöğrencisi kullanıcılardan oluşmaktadır. Araştırmada, yüz yüze yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarakaşı olup olmama karar sürecinde (niçin, nasıl ve ne şekilde?) medyanın ilişki boyutu tartışılmaktadır. Çalışmadasosyal medyanın Covid-19 aşı karar sürecinde bireyler üzerindeki motivasyonları, katkısı, rolü, bilgi paylaşımı veaşı haberleri ile ilişki boyutu değerlendirilmektedir.