BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARIN TOPLU PAZARLIK HAKKI


Creative Commons License

Küçük D.

Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, cilt.0, sa.1, ss.369-400, 2024 (TRDizin) identifier

Özet

İş hukukunun kişi bakımından kapsamında, işi veren kişiye bağımlı olarak bir ücret karşılı-

ğı iş gören kişi, yani işçiler bulunmaktadır. Aslında iş hukukunun bir iş sözleşmesi kapsamında

çalışan bağımlı çalışanların hukuku olduğu söylenebilecektir. Dolayısıyla Türkiye’deki yasal

belgelerde bir tanımı bulunmayan bağımsız çalışanlar iş hukukunun kapsamı dışında değer-

lendirilmektedir. Ancak ortaya çıkan yeni çalışma şekilleri, dünyada meydana gelen teknolojik,

sosyolojik ve ekonomik değişimler, işçi ile bağımsız çalışan arasındaki sınırı bulanıklaştırmakta

ve bir gri alan yaratmaktadır. Bu bağlamda bağımsız çalışan olarak kabul edilen kimi grupların

hukuki durumlarının düzenlenmesi ve bu grupların belirli noktalarda işçilermiş gibi korunması

ihtiyacı da günden güne artmaktadır.

Uluslararası hukuk ve yabancı hukuka bakıldığında, bağımsız çalışanlar için yapılan dü-

zenleme alanlarından bir tanesinin de toplu pazarlık hakkı çerçevesinde gerçekleştirildiği gö-

rülmektedir. Özellikle ekonomik bağımlılık kavramı etrafında şekillenen ve bağımsız çalışanla-

rın bir kategorisi olarak kabul edilen ekonomik yönden bağımlı bağımsız çalışanlar için toplu

pazarlık hakkı kimi ülkelerde tanınmaktadır. Bu kapsamda ilgili bu çalışmada, uluslararası ve

yabancı hukukta bağımsız çalışanların toplu pazarlık hakkına ilişkin düzenlemeler incelenecek

ve bağımsız çalışanlara toplu pazarlık hakkının tanınıp tanınmaması Türk iş hukuku açısından

değerlendirilecektir.

Within the scope of labor law in terms of ratione personae, there are people who perform

to work in return for a wage, i.e., employees, who are in a relationship of subordination to

employers. In this context, it can be said that labor law is the law of dependent workers

working under an employment contract. Therefore, self-employed persons who do not have a

definition in legal documents in Türkiye are considered outside the scope. However, new

forms of work, and technological, sociological, and economic changes in the world blur the

boundaries between employee and self-employed day by day and create a grey area.

Therefore, the need to regulate the legal status of some groups considered as self-employed

and to protect these groups as employees at certain points is growing.

When international law and foreign law are scrutinized, it is seen that one of the areas of

regulation for the self-employed is realized within the framework of the collective bargaining

right. The collective bargaining right for economically dependent independent workers, which

is formed around the term of economic dependency and accepted as a subcategory of self-

employed, is regulated in some countries. In this context, this study will examine the collective

bargaining rights of self-employed in international and foreign law, and the recognition of that

right for them will be evaluated in terms of Turkish labor law.