Sosyal Bilimler ve Halk Sağlığı

Creative Commons License

Gönç Şavran T.

Sosyal Bilimler ve Sağlık Bülteni, sa.1, ss.7-12, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Halk sağlığı, bireylerin değil toplumların sağlığını merkeze alan, hastalıkları önlemeye, çevresel riskleri azaltmaya ve sağlıklı yaşam koşullarını güçlendirmeye yönelik kolektif bir çabadır. Bu yönüyle halk sağlığı, yalnızca biyomedikal bir alan değil, sosyal, ekonomik, kültürel ve politik etmenlerin iç içe geçtiği bir disiplindir. Sağlık kavramını biyolojik sınırların dışına taşıyarak toplumsal eşitsizlikleri, yaşam koşullarını, eğitim, barınma, çevre ve istihdam gibi sosyal belirleyicileri dikkate alır. COVID-19 pandemisi, halk sağlığının sosyal boyutunun göz ardı edilemeyeceğini açık biçimde göstermiş; bireylerin davranışlarını, risk algılarını, bilgiye erişimlerini ve dayanışma biçimlerini anlamak için sosyal bilimlerin katkısının vazgeçilmez olduğunu ortaya koymuştur. Sosyal bilimler, sağlık olgusunu yalnızca ölçülebilir göstergelerle değil, öznelerin deneyimleri, kültürel anlamlar ve güç ilişkileriyle birlikte ele alır. Bu sayede sağlık politikalarının daha kapsayıcı, adil ve sürdürülebilir biçimde tasarlanmasına olanak tanır. Günümüzün karmaşık sağlık sorunları, farklı sosyal bilim yaklaşımlarının –pozitivist, yorumlayıcı, eleştirel, feminist veya postmodern– sağladığı zengin yöntemsel çeşitlilikle daha derinlikli biçimde anlaşılabilir. Halk sağlığı ve sosyal bilimlerin kesişiminde, insan yaşamını tüm toplumsal bağlamı içinde kavramak, etkili ve insana yakışır sağlık politikalarının ön koşulu haline gelmiştir.