Anadolu Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Sistemindeki Canlı Derslerde Öğretici Yakınlık Davranışlarının İncelenmesi: Bir Durum Çalışması


Gürses G., İnceelli A., Cavkaytar S.

Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, cilt.1, sa.15, ss.85-123, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Çalışmanın amacı, Anadolu Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Sistemi Canlı Ders uygulamasındaki YÖK zorunlu derslerden biri olan Türk Dili II dersinin öğreticisinin, 2022-2023 Bahar Dönemindeki öğretici yakınlık davranışlarını ortaya koymaktır. Araştırma betimsel bir durum çalışması olarak desenlenmiştir. Çalışma grubu, 2022- 2023 Bahar Döneminde Anadolu Üniversitesi açık ve uzaktan eğitim sistemindeki lisans ve önlisans programlarında okutulan ortak zorunlu bir ders olan TUR202U Türk Dili II dersini almakla yükümlü olanlardan canlı derslere katılan öğrenciler ve dersi veren öğretim elemanıdır. Araştırma verileri; sözel öğretici yakınlık davranışları için  Gorham’ın ve sözel olmayan yakınlık davranışları için Richmond, Gorham ve McCroskkey’in geliştirdikleri ölçeklerden yararlanılarak oluşturulan Yapılandırılmış Öğretici Yakınlık Davranışı Ders Gözlem Formu, Yapılandırılmış Öğretici Yakınlık Davranışı Öğrenci Görüş Formu ve Yarı Yapılandırılmış Öğretici Görüşme Formu yoluyla toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde, betimsel analiz yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma inanırlığını, tutarlılığını ve etiği sağlamak için yararlanılan stratejiler ve araştırma süreci yöntemde ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Çalışmanın yapılandırılmış öğrenen görüşme verilerinden elde edilen bulgulara göre öğrenenler tarafından öğreticiden algıladıkları sözel ve sözel olmayan yakınlık davranışlarını sergilemesinin, canlı derslerde aktif olarak derse katılımlarında ve güdülenmelerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu ifade edilmiştir. Ders değerlendirme gözlem formundan elde edilen bulgular, öğreticinin sözel ve sözel olmayan yakınlık davranışlarını sergilemesinin derse etkin katılımı sağladığı yönündedir. Öğretici ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşme bulgularında öğreticinin sözel ve sözel olmayan yakınlık davranışlarını farkındalıkla kullandığı saptanmıştır. Öğrenenlere yönelik sergilenen yakınlık davranışlarının önemi göz önünde bulundurulduğunda, bir farkındalığın oluşmasına ve bu yakınlık davranışlarını sergilemedeki becerilerinin geliştirilmesine, var olan olumlu iletişim becerilerinin arttırılmasına yönelik olarak öğreticilere bir hizmet içi eğitim çalışması değerlendirilebilir.