Havacılık İşletmelerinde Muhasebe Uygulamaları, KARAGÜL Arman Aziz, Editör, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, ss.32-117, 2018
İlk bölümde havacılık
hizmet işletmelerinin muhasebe sistemi incelenerek havacılık gelirlerinin muhasebeleştirilmesi
öncelikle ele alınmıştır. Hasılat mal ya da hizmet satışları ile sürekliliği olan diğer işletme
faaliyetleri nedeniyle varlıklarda meydana gelen brüt artışlardır. Havacılık işletmeleri için yolcu bilet
satışı, konma-konaklama hizmet satışı, uçak bakım hizmeti gibi işlemlerin
sonucunda hasılat/gelir ortaya çıkar. Havayolu
işletmelerinin en önemli gelir kaynağı uçuş hizmeti, yani yolculara koltuk
satışları ve yük (kargo) taşımacılığıdır. Havaalanlarında gelirler; hava
trafiği ile ilgili (PAT sahası ve terminal hizmetleri), yer hizmetleri,
imtiyazlar ve kiralık alanlar ile ilgili gelirler şeklinde sınıflandırılabilir.
Yer hizmeti işletmelerinde gelirler; temsil, ramp, bakım ve diğer hizmet
gelirleri şeklinde gruplanabilir. İzleyen iki bölümde ise havayolu ve havaalanı
maliyetlerinin muhasebeleştirilmesi: Havaaracı
edinme maliyetleri, uçak yakıt ve işçilik maliyetleri, yolcu hizmetleri,
havaalanı ücretleri, hava trafik ücretleri gibi maliyet unsurları havayolu ve havaalanı
işletmeleri açısından ayrı ayrı ele alınarak örneklerle açıklanmaktadır. Havacılık hizmet işletmelerinde ana faaliyete ilişkin maliyetler Hizmet
Üretim Maliyeti hesabında izlenerek dönemi sonunda satılan hizmet maliyetine yansıtılmaktadır. Genel ve idari hizmetlere ilişkin giderler ise fonksiyonel gider hesaplarında
izlenebilmektedir.