Bu yazıda Nietzsche’nin özellilke Türkçe literatürde sıklıkla ihmal edilen “perspektivizm”
düşüncesini Heidegger’in felsefesinde son derece önemli bir yer tutan “dünya” kavramı ile birlikte
Akira Kurosava’nın Raşomon adlı sinema filmi üzerinden okuyacağız. Böylelikle, hem Nietzsche
felsefesinin bugün bile geçerliliğini koruduğu söylenebilecek özünü —yani, perspektivizm
düşüncesini— açıklayıp yorumlayacağız; hem Heidegger’in “dünya” kavramının Nietzsche’nin
perspektivizmi üzerinden nasıl okunabileceğini gösterecek ve onu Nietzsche’nin perspektivist
diliyle yeniden anlatacağız; hem de Akira Kurosawa’nın Raşomon adlı filminde bu felsefi temaların
nasıl görünür kılınıp yeni sorularla derinleştirerek bir “video-felsefe” yaptığını ortaya koyacağız. Bu
amaçlar doğrultusunda, ilk bölümde Nietzsche’nin perspektivizm düşüncesinin ne olduğunu anlatıp
onu “ne olsa gider” türündeki rölativist anlayışlardan ayıracağız. İkinci bölümde Heidegger’in
“dünya” kavramını nasıl incelediğini ve “dünya-içinde-varlık” fikrinin neden Nietzsche’deki
perspektivizm düşüncesine paralel bir anlayış olduğunu ortaya koyacağız. Son olarak, bu iki
düşünceye dair örnekleri Raşomon filminde sergilenen “tanıklık fenomenolojisi” ve bu
fenomenolojinin akla getirdiği bazı felsefi pozisyonlar üzerinden birlikte okuyup, filmin bu felsefi
tartışmayı nerelere doğru yönelttiğini soruşturacağız.
In this article, we will explore Nietzsche's concept of "perspectivism" in conjunction with
Heidegger’s concept of "World," using Akira Kurosawa's cinema film Rashomon as a lens. In doing
so, we will elucidate and interpret a concept that may be read as the essence of Nietzsche's
philosophy and as even relevant today—namely, perspectivism. Additionally, we will demonstrate
how Heidegger's concept of "World" can be understood through Nietzsche's perspectivism and
retell it in Nietzsche's perspectivist language. Furthermore, we will reveal how the film Rashomon
visually engages with these philosophical themes, deepening them with new questions and creating
an example of “video-philosophy.” In line with these objectives, in the first section, we will explain
what Nietzsche's perspectivism is and distinguish it from relativistic understandings in the form of
"anything goes." In the second section, we will examine how Heidegger investigates the concept of
"World" and demonstrate why the idea of "being-in-the-World" aligns with Nietzsche's
perspectivism. Finally, we will examine examples of these two concepts together through the
“phenomenology of testimony,” which we argue is depicted in the film Rashomon and we will
explore how the film directs the philosophical discussion through the perspectives it introduces.