Sinema Filmlerinde Ruh Halleri: Tabutta Röveşata Filminin Fenomenolojik İncelemesi


Ulutas S., Koca S.

Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi, cilt.8, sa.15, ss.396-412, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 15
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.55004/tykhe.1336898
  • Dergi Adı: Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM), Asos İndeks
  • Sayfa Sayıları: ss.396-412
  • Anadolu Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ruh halleri, özneleri gündelik hayatta fazlasıyla etkilemektedir. Duygulara göre daha uzun süreli ve nesne eğilimli olmayan ruh halleri sinema filmleri için de oldukça önemli bir duygulanımsal sürecin parçasıdır. Son yıllarda ruh halleri ve sinema ilişkisine odaklanan pek çok araştırmacı için sinema filmlerinin estetik etkisi diğer ifade ile bedene yönelik söylemleri için ruh halleri oldukça önemli bir rol oynamaktadır. En genel ifadeyle, filmin duygulanımsal etkisinin yükseltilmesi, sahnelerde ortaya çıkarılması ve tasarlanan duyguların daha güçlü bir şekilde aktarılması adına ruh halleri kilit bir rol oynamaktadır. Diğer taraftan filmlerde çeşitli farklı estetik stratejilerle üretilen duyguların da ruh hallerinin devam etmesi ve güçlenmesi bağlamında önemli olduğu düşünülmektedir. Böylelikle ruh halleri ve duygular arasında bir sinema filmi içinde potansiyel olarak sınırsız düzeyde estetik strateji üretmek mümkün hale gelmektedir. Sinema filmlerinde ortak bir ruh halinin üretilmesi ise sinematik atmosferin tasarlanması ile ilgilidir. Bu çalışmanın amacı ruh halleri ve duyguların bir aradalığının estetik bir söylem olarak sinema yönetmenlerince nasıl kullanıldığına dair bir bakış açısı üretmek ve örneklendirmektir. Bu bağlamda çalışmada Smith’in “ruh hali ipucu yaklaşımı” temel alınarak fenomenolojik film inceleme yöntemi ile Derviş Zaim’in Tabutta Röveşata filmi incelenmiştir. İnceleme sonrasında yönetmenin kendi üslubu ile ruh halleri ve duyguları birlikte nasıl ürettiği ortaya koyulmuştur.