Öğretmen adaylarının bakış açısından öğretmenlerin etik ihlalleri ve nedenleri


Durmuş A., Alan B., Kımav A. U.

11. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi (ICCI-EPOK 2023), Aydın, Türkiye, 26 - 28 Ekim 2023, ss.305-318

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Aydın
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.305-318
  • Anadolu Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Eğitimin en önemli paydaşlarından olan öğretmenlerin de bir takım mesleki etik ilkelerine göre hareket etmeleri beklenmektedir. Bu ilkeler alanyazında oldukça detaylı ve kapsamlı bir şekilde sıralanmaktadır. Bu ilkelerden bazıları, mesleki ilişkilerde profesyonellik, ayrımcılık yapılmaması, öğrenci gelişiminin ve eğitiminin en üst düzeyde desteklenmesi, öğrencilerin güvende olmasının sağlanması, öğrencilerin ruh ve beden sağlığını destekleyici yaklaşımlar sergilenmesi şeklinde sıralanmaktadır. Bu çalışmada etik ilkeler bağlamında öğretmen adaylarının bakış açısından öğretmenler tarafından gerçekleştirilen en yaygın etik ihlallerinin ve bu ihlallerin nedenlerinin neler olduğunun ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi ve odak grup görüşmesi yöntemleri kullanılarak desenlenmiştir. Araştırmanın katılımcıları 70 öğretmen adayıdır. Araştırmada, alanyazında belirtilen etik ihlaller ışığında öğretmen adaylarının vermiş oldukları yanıtlar üzerinden temalar oluşturulmuş ve bu temalar aracılığıyla öğretmen adaylarının gözünden öğretmenlerin gerçekleştirmiş oldukları etik ihlallerin sıklık düzeyleri belirlenmiştir. Araştırmanın bulgularında öğretmen adaylarının en sıklıkla ifade ettikleri etik ihlallerin ayrımcılık, adil, tarafsız ve eşit olmama, mesleki yeterlik konusundaki eksiklikler, öğrencilere karşı kötü muamelede bulunma, öğrencilerden kişisel menfaat sağlama, davranışlarda sevgi ve saygı eksikliği, öğrencilere karşı ideolojik yaklaşmak, öğretmen-öğrenci ilişkisine uygun olmayan davranışlar sergilemek, velilerle ilişkilerde etik dışı davranışlar sergilemek, öğrenci mahremiyetini ihlal etmek ve mesai ve ders saatlerine uymamak şeklinde sıralanmıştır. Öğretmenlerin etik ihlallerinin en yaygın nedenleri öğretmenlerin üzerindeki mesleki baskılar, aşırı iş yükü, kişilik özellikleri, niteliksiz eğitim almış olmak, okul idaresinden kaynaklanan nedenler, ekonomik nedenler, iletişim kuramama ve okul/sınıf mevcutlarının kalabalık oluşu şeklinde sıralanmıştır.  

Among the most significant stakeholders of education, teachers are expected to follow some professional ethical principles which are listed in the literature in detail and comprehensively. Some of those are stated as professionalism in professional relationships, non-discrimination, supporting student development and education at the highest level, ensuring the safety of students, and exhibiting approaches that support students' mental and physical health. This study aims to reveal the most common ethical violations committed by teachers and the reasons for those violations from the perspective of pre-service teachers regarding ethical principles. Content analysis and focus group interview methods of qualitative research methods were used in the study, and the participants were 70 pre-service teachers. In the study, themes were created based on the answers of pre-service teachers in the light of ethical violations mentioned in the literature, and through these themes, the frequency levels of ethical violations committed by teachers from the perspective of pre-service teachers were determined. Findings revealed that the most frequently mentioned ethical violations by pre-service teachers were discrimination, not being fair, objective and equal, lack of professional competence, mistreatment to students, taking personal advantage of students, lack of love and respect in behaviors, having an ideological approach towards students, exhibiting behaviors inappropriate for teacher-student relationship, exhibiting unethical behaviors in relations with parents, violating student privacy, and not complying with working and class hours. The most common reasons for teachers' ethical violations were listed as professional pressures on teachers, excessive workload, personality traits, unqualified education, reasons arising from school administration, economic reasons, inability to communicate and overcrowded school/classrooms.