Akademik Veri Yönetim Sistemi
9th International Congress on New Trends in Educationi, Antalya, Türkiye, 10 - 12 Mayıs 2018, ss.75
Dünyadaki tüm devletler gerek devlet kuruluşları, gerekse sivil toplum örgütleri ile toplumları
okuryazar yapmak ve okuryazarlık düzeylerini geliştirmek için çaba göstermektedir. Ancak tüm
çabalara rağmen dünyada olduğu gibi Türkiye’de de okumaz yazmazlık bir sorun olarak varlığını
sürdürmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2015 yılsonu verilerine göre de, Türkiye'de 25
yaşının üstündeki 100 kişiden 5'i okuryazar değildir ve bu oran cinsiyet olarak ayrıştırıldığında 25
yaşından büyük 10 kadından 1'inin okuryazar olmadığı görülmektedir. Okuma yazma bilmemenin
kadınlar üzerinde pek çok toplumsal etkisi bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı okuma yazma öğrenme
amacıyla Eskişehir Beldeevlerindeki kurslara devam eden kadınların okuryazarlık ve okumaz yazmazlık
kavramlarıyla ilgili görüşlerini saptamaktır. Bu amaç kapsamında kurslara devam eden 43 kadınla yarı
yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş ve kendilerine 16 soru yöneltilmiştir. Araştırmanın bulguları
“okumaz yazmazlığın temel nedenleri”, “okumaz yazmazlığın yarattığı sorunlar” “okuryazarlık algısı ve
kursa katılımdaki nedenler” gibi temel boyutlarda toplanmıştır. Araştırma sonucunda okumaz
yazmazlığın altındaki temel nedenin toplumsal cinsiyet algısından kaynaklandığı, okuma yazma
bilmemenin diğer insanlara güven, sağlık, iş başvuruları, çocuk eğitimine destek olma, günlük
teknolojiyi kullanma konularında büyük sorun yarattığı belirlenmiştir. Kadınlar için okuma yazma
kursuna katılmalarındaki motive edici unsur ise “utanmak istemiyorum” olmuştur.
Anahtar Kelimeler: Yetişkin eğitimi, okuryazarlık, okumaz yazmazlık, toplumsal cinsiyet.