Akademik Veri Yönetim Sistemi
Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, cilt.57, sa.3, ss.1637-1660, 2022 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada, İlhan Selçuk’un Yön dergisinde yayınlanan yazılarında Kemalizmin nasıl yorumlandığı sorunsalı üzerine odaklanılmaktadır. Kemalizm, Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran ve modern Türk ulusunu inşa eden fikir sisteminin adıdır. Kemalizmin Türk düşünce sistemindeki baskın konumu, onu farklı yorumlar ve anlamlar çerçevesinde değerlendirilmesine yol açmıştır. Özellikle Soğuk Savaşın başlangıcı ve bunun Türk siyasetindeki dönüştürücü rolü, Kemalizmin farklı anlamlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Mevcut çalışmanın kavramsal çerçevesini oluşturan Yön dergisi, altmışlı yıllarda Kemalizmi yeniden yorumlayan, dönemin önemli entelektüellerini bir araya getiren sol bir dergidir. İçerik analizinin metodolojik çerçeveyi oluşturduğu bu çalışmada İlhan Selçuk’un Yön’ün birinci dönemine tekabül eden 1961-1965 yılları arasında yayınladığı yazılar incelenmektedir. Bu yazılarda Kemalizmin yeniden yorumunda şu üç öğe dikkat çekmektedir: ideoloji, kimlik ve yöntem. İdeolojik bağlamda Kemalizm, anti-emperyalizm ve anti-kapitalizme içkin sosyalist bir milliyetçilik olarak tanımlanmaktadır. Kemalizmin ayrıca bir kimlik olarak yorumlandığı, bu kimliğin karşısına dış öteki olarak emperyalizm ve kapitalizmin temsilcisi Amerika Birleşik Devletleri, iç öteki olarak Türk sağı ve ona ait aktörlerin konumlandırıldığı görülmektedir. Yöntem ise demokrasi şüpheciliğiyle bezenmiş bir karşı devrim vurgusu ve bunu gerçekleştirecek aktör olan zinde güçlerdir. Sonuç olarak Selçuk literatürde yer alan Kemalizmin sol yorumunu, yazılarındaki ideolojik ve kimliksel yaklaşımla inşa etmekte, yöntemle de ona iktidar olma stratejisi çizmektedir.
This study focuses on the problem of how Kemalism was interpreted in İlhan Selçuk's articles published in the journal Yön. Kemalism is the system of ideas that founded the Turkish Republic and built the modern Turkish nation. The dominant position of Kemalism in the Turkish thought system has led it to be evaluated within the framework of different interpretations and meanings. Especially the beginning of the Cold War and its transformative role in Turkish politics led to varying definitions of Kemalism. Direction magazine, which forms the conceptual framework of the current study, is a leftist magazine that reinterpreted Kemalism in the sixties and brought together the influential intellectuals of the period. In this study, in which content analysis forms the methodological framework, the articles published by İlhan Selçuk between 1961-1965, which corresponds to the first period of Yön, are examined. Three elements stand out in the reinterpretation of Kemalism in these articles: ideology, identity and method. In the ideological context, Kemalism is defined as a socialist nationalism inherent in anti-imperialism and anti-capitalism. It is seen that Kemalism is also interpreted as an identity, and the United States of America as the representative of imperialism and capitalism as the external other, and the Turkish right and its actors as the internal different positioned against this identity. On the other hand, the method is a counter-revolution emphasis adorned with democracy scepticism and the vital forces that the actor will realize. As a result, Selçuk constructs the left interpretation of Kemalism in the literature with the ideological and identity approach in his writings and draws a strategy of gaining power over it with the method.