14th European Nutrition Conference FENS2023, Belgrade, Serbia, 14 - 17 November 2023, vol.91, pp.212
On 6 February 2023, two major and subsequent aftershocks were experienced in Kahramanmara¸s in Türkiye. In these earthquakes, disasters occurred in the provinces of Kahramanmara¸s,
Hatay, Gaziantep, Osmaniye, Malatya, Adana, Diyarbakır, ¸Sanlıurfa, Adıyaman and Kilis. More
than 40,000 people lost their lives. The day after the earthquakes, disaster/emergency kitchens
were created in these cities through the initiatives of various institutions and organizations. One
of these kitchens is “Anadolu Cuisine”, where Anadolu University operated until 2023. Every day,
approximately 15,000 people benefited from the emergency kitchen located in the Belen district of
Hatay. In the study, the task of meeting the daily requirements of adults who eat at this kitchen was
evaluated. For this, the breakfast, lunch, and dinner menus served in the emergency kitchen were
followed on site by the researcher for a week, examining the amounts offered to one person. Then, the
energy and nutritional values of the menus were calculated using the nutrition information system.
Then, these values were evaluated using the Türkiye Nutrition Guide 2022 reference values. As a
result, the energy intake of adults fed from the emergency kitchen was found to be sufficient; it has
been determined that the recommended daily intake of important minerals and vitamins such as
calcium and vitamin E, D, C cannot be met. In addition, it has been observed that the daily water
consumption of individuals is insufficient. Moreover, to all these factors, it has been understood that
those with chronic diseases have difficulties in accessing the special foods they need. In such crisis
situations, it is recommended to develop strategies for community nutrition and to implement them
with immediate coordination.
6 Şubat 2023 tarihi
itibariyle Türkiye’de, Kahramanmaraş merkezli iki büyük ve devamında artçı
depremler yaşanmıştır.
Bu depremlerde
Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Osmaniye, Malatya, Adana, Diyarbakır,
Şanlıurfa, Adıyaman ve Kilis illerinde afet yaşanmıştır.
Kırk bini aşkın
insan hayatını kaybetmiştir.
Depremlerin ertesi
günü itibariyle bu şehirlerde çeşitli kurum ve kuruluşların girişimleriyle afet
mutfakları oluşturmuştur.
Bu mutfaklardan
bir tanesi de Anadolu Üniversitesi’nin faaliyetlerini halen sürdürmekte olduğu
Anadolu Mutfağı’dır.
Hatay’ın Belen
ilçesinde yer alan aşevinden, Haziran sonuna kadar her gün yaklaşık 15.000 kişi
faydalanmıştır.
Araştırmada bu
aşevinin menüsünün, bu mutfaktan beslenen yetişkinlerin günlük gereksinimlerini
karşılama durumları değerlendirilmiştir.
Bunun için
aşevinde sunulan kahvaltı, öğle ve akşam yemeği menüleri, bir kişiye sunulan
miktarlarıyla bir hafta süresince araştırmacı tarafından yerinde takip
edilmiştir. Ardından menülerin, beslenme bilgi sistemiyle enerji ve besin
değerleri hesaplanmıştır. Sonra Türkiye Beslenme Rehberi 2022 referans
değerleriyle değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, aşevinden
beslenen yetişkinlerin enerji alımlarının yeterli olduğu; kalsiyum ile E, D, C
vitamini gibi önemli mineral ve vitaminlerin günlük alımının karşılanamadığı
tespit edilmiştir. Ayrıca bireylerin günlük su tüketiminin yetersiz olduğu
gözlemlenmiştir.
Tüm bunlarla beraber
kronik rahatsızlığı olanların ihtiyaç duydukları özel gıdalara erişimlerinde
sıkıntılar yaşadıkları anlaşılmıştır.
Bu gibi kriz
durumlarında toplum beslenmesine yönelik stratejiler geliştirilmesi ve anında
koordinasyon sağlanarak uygulanması tavsiye edilmektedir.