Kitaplara İlişkin Biçimsel Özelliklerin Okuyucu Tutumları Üzerine Etkisi


Kurulgan M., Tokay Argan M., Argan M.

Bilgi Dünyası, cilt.9, sa.1, ss.179-206, 2008 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 9 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2008
  • Dergi Adı: Bilgi Dünyası
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.179-206
  • Anadolu Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı, kitap seçimindeki biçimsel faktörleri ve bu biçimsel faktörlerin tutumlar üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Araştırmada kullanılan anket Anadolu Üniversitesi’nde öğrenim gören 353 öğrenci üzerinde uygulanmıştır. Çalışma sonucunda, kitap okumada etkili olan beş biçimsel faktör ve kitap okumayı etkileyen dört tutum faktörü ortaya çıkmıştır. Kitap okumada etkili olan biçimsel faktörler; cilt ve kâğıt türü, boyut ve yazım özelliği, sayfalardaki resim ve şekiller, kapağın şekli ve rengi ileiçindekiler ve kaynakçadır. Bunun yanı sıra, biçimsel özelliklerle ilgili dört tutum faktörü belirlenmiştir. Bunlar: Dikkat ve izlenim, isteklilik, okuma zevki ve kolaylaştırıcılıktır. Sonuçlar, biçimsel özelliklere ilişkin faktörlerin tutumlar ile ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Bu araştırmanın sonuçları, yayınevlerinin ve kitap tasarımcılarının kitap üretimini nasıl değerlendirmeleri gerektiği ve okuyucuların okuma işlevini nelerin etkilediği konusunda önemli çıkarımlar sunmaktadır.

The purpose of this study is to determine the factors in a new book choice situation and their effects on attitudes about formal features. In the study, a questionnaire was applied on 353 university students at Anadolu University. The results of this study indicated that five factors were about formal features: The kind of cover and paper, characteristics of dimension and writing style, drawings and pictures in pages, shape and color of cover,table of contents and references. Besides, four factors of attitudes about structural features were determined. These are attention and impression, willingness, reading enjoyment, and facilitation. The results showed that factors of formal features are related with attitudes. The results of the research have significant implications as to how publishers interpret production of new book.