Akademik Veri Yönetim Sistemi
Literatür Eczacılık Bilimleri Dergisi, cilt.12, sa.2, ss.143-156, 2023 (Hakemli Dergi)
Kitosan, farmasötik alanda üzerinde en çok çalışılan biyoma- teryallerden biridir. Biyobozunurluk, düşük toksisite, iyi biyouyumluluk, vücutta birikme riskinin bulunmaması, mukoadezivlik, antioksidan, antibakteriyel, antifungal, yara iyileştirici, hemostatik, antiinflamatuar ve antikanser gibi özellikler, kitosanı biyomedikal alanda ve farmasötik formülasyonlarda kullanıma uygun hâle getirmektedir. Kitosanın diş hekimliğinin farklı alanlarında etkinliği kanıtlanmış tedavi amaçlı kullanımı bulunmakla beraber, kitosan ve türevlerinin, koruyucu diş hekimliğinde ve doku mühendisliğinde remineralizasyon sürecini teşvik etmede yaygın olarak kullanılmaktadır ve bu konu hakkında çalış- malar in vitro ve in vivo olarak devam etmektedir. Remineralizasyon, hidroksiapatit formundaki mineral kazancının diş yapısına kazandırılması işlemidir. Remineralizasyon ajanları, erken lezyon çevresinde aşırı doymuş bir ortam yaratır; böylece mineral kaybını önler ve boş alanlara kalsiyum ve fosfat iyonlarının geçmesini sağlar. Dünya genelinde optimum diş bakımı sağlamak, ağız ve diş hastalıklarını tedavi etmek ülke ekonomilerinde oldukça büyük bir paya sahiptir. Ağız/diş hastalıkları- nın tedavisi, hem ağız hem genel sağlık hem de ülke ekonomileri için faydalıdır. Literatür incelendiğinde, geleneksel tedavi yaklaşımlarından uzaklaşıp yeni nanofarmasötikler gibi yeni ilaç taşıyıcı sistemler üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bu derleme kapsamında, öncelikle demineralizasyon, remineralizasyon mekanizmaları hakkında bilgi verilmiş olup, ardından kitosanın remineralizasyon mekanizması açıklanmıştır. Derlemenin son bölümünde ise kitosanın diş hekimliğinde reminerali- zasyon ajanı olarak kullanıldığı geleneksel ve modern ilaç taşıyıcı sistemlerden bahsedilmiştir. Bu derlemenin ilaç taşıyıcı sistemler, kitosan ve remineralizasyon hakkında araştırma & geliştirme çalışmalarında bulunan diş hekimleri ve eczacılara, aynı zamanda klinisyenlere görüş sunacağı düşünülmektedir.
Chitosan is one of the most studied biomaterials in the pharmaceutical field. Biodegradability, low toxicity, good biocom- patibility, no risk of accumulation in the body, mucoadhesiveness, antioxidant, antibacterial, antifungal, wound healing, hemostatic, anti- inflammatory and anticancer properties make chitosan suitable for use in the biomedical field and pharmaceutical formulations. Al- though chitosan has proven therapeutic use in different fields of den- tistry, chitosan and its derivatives are widely used to promote the remineralization process in preventive dentistry and tissue engineer- ing, and studies on this subject continue in vitro and in vivo. Rem- ineralization is the process of giving the mineral gain in the form of hydroxyapatite to the tooth structure. Remineralizing agents create a supersaturated environment around the early lesion; thus preventing mineral loss and allowing calcium and phosphate ions to pass into empty spaces. Providing optimum dental care and treating oral and dental diseases around the world has a large share in the national economy. The treatment of oral/dental diseases is beneficial for both oral and general health and national economies. When the literature is examined, it has moved away from traditional treatment approaches and focused on new drug delivery systems such as new nanopharma- ceuticals. Within the scope of this review, firstly, information about demineralization and remineralization mechanisms is given, and then the remineralization mechanism of chitosan is explained. In the last part of the review, traditional and modern drug delivery systems in which chitosan is used as a remineralization agent in dentistry are mentioned. It is thought that this review will provide opinions to den- tists and pharmacists who are involved in research & development studies on drug delivery systems, chitosan and remineralization, as well as clinicians.