Yargıtay Dergisi, cilt.50, sa.3, ss.699-732, 2024 (Hakemli Dergi)
Türkiye Cumhuriyeti’nde kadastrodan geçmemiş satıhlar ve özel mülkiyete elverişli oldukları hâlde tapu siciline kaydedilmemiş taşın- mazlar hâlâ bulunur. Bunlara öğretide ve yargı kararlarında bazen kısaca tapusuz veya tapuda kaydı olmayan taşınmaz denir. Elbette tapulu ve tapusuz taşınmazların hukukî rejimleri farklıdır. Tapusuz taşınmazlar üzerindeki zilyetlik taşınırlarda olduğu gibi sıhhat şekli aranmayan sözleşmelere, başka deyişle adi senede konu edilebilir. Ayrıca Yargıtay, tapusuz taşınmazlar üzerinde taşınırlar gibi tasarruf edilmesini uygun görür. Lex commissoria yasağı hem taşınır hem de taşınmaz rehninde Roma hukukundan bu yana uygulanan ve rehin vereni koruyan temel ilkedir. Buna göre rehinli alacaklı, rehinle temin edilen alacak kendisine ifa edilmese bile rehin verilmiş eşyanın mül- kiyetini direkt edinemez. İşte bu çalışmada incelenen Yargıtay ilâmı, tapusuz taşınmazın tasarruf işlemine konu edilmesini normal karşılar ve tapusuz taşınmaz rehni hakkında lex commissoria yasağını doğal- lıkla tatbik eder. Bu yasağın tapusuz taşınmazlara sirayeti tartışılmaya muhtaçtır. Tapusuz taşınmaz rehni esnasında lex commissoria yasağı- na aykırı sözleşme kaydı, geçerlilik veya geçersizlik yönünden incele- nirse literatüre katkı sağlanabilir.