Research Information System
13. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumu, Tokat, Turkey, 15 - 17 May 2025, pp.313-314, (Summary Text)
In today's world where social interactions and influences of globalization are rapidly increasing, events happening in the world are no longer limited to the area they are located in, but have started to influnce even geographically distant places. 315 The changes brought about by the globalizing world are clearly felt in the social, political, economic areas, and education. However, with the effect of globalization in education, the need to educate individuals who can keep up with the changes, provide effective solutions to global problems and have critical skills has emerged. The concept of global education was born as a result of these needs. When studies on global education are examined, it is understood that researchers mention certain concepts in common regarding the main themes of global education. These concepts are; the concept of multiculturalism and respect for different cultures, adopting universal values (equality, justice, respect, etc.), being aware of gender roles and being able to identify global problems and produce solutions for them. In this context, students need to grow up as individuals who have acquired these values and skills, and be able to exist as global citizens in today's world. In addition to the responsibility of the teacher in terms of teaching these concepts to students, textbooks also have an important position. It is known that the visuals in the textbooks in the learning process have a role in encouraging students to comprehend values and skills. Therefore, this research aims to understand how the concept of global education is addressed in the visuals of the 5th grade Social Studies textbook. The research was carried out by using the document analysis design, which is one of the qualitative research methods. In this ongoing research, the data were collected using inductive analysis, using the NVivo 14 package program and line-by-line coding. As a result of the research, it was concluded that the visual contents of the 5th grade Social Studies textbook had deficiencies in the context of global education, limited space was given to global problems, and there were visual choices that would negatively influence awareness of gender roles.
Keywords: Global education, multiculturalism, gender roles, global problems, universal values.
Toplumsal etkileşimin ve küreselleşmenin etkilerinin hızla arttığı günümüz dünyasında artık yaşanan olaylar sadece bulunduğu alanla sınırlı kalmayıp coğrafi olarak birbirinden uzak yerleri bile etkiler hale gelmiştir. Küreselleşen dünyanın getirdiği değişimler sosyal, siyasi, ekonomik ve eğitim alanlarında da belirgin şekilde hissedilir durumdadır. Bununla beraber eğitimde küreselleşmenin etkisiyle değişimlere ayak uydurabilen, küresel sorunlara etkin çözümler sunabilen, eleştirel becerileri olan bireylerin yetiştirilmesi gereksinimi ortaya çıkmıştır. Küresel eğitim kavramı ise bu gereksinimler sonucunda doğmuştur. Küresel eğitimle ilgili çalışmalar incelendiğinde küresel eğitimin ana temaları odağında araştırmacıların belirli kavramlarda ortak olarak bahsettiği anlaşılmıştır. Bu kavramlar; çok kültürlülük kavramı ve farklı kültürlere saygı, evrensel değerleri (eşitlik, adalet, saygı vb.) benimseme, toplumsal cinsiyet rollerinin farkına varma ve küresel sorunları tanıyarak bunlara dair çözüm üretebilmedir. Bu kapsamda öğrencilerin bu kavramları anlamış, değer ve becerileri edinmiş bireyler olarak yetişmesi, günümüz dünyasında küresel vatandaş olarak var olabilmeleri gerekmektedir. Öğrenciye bu kavramların kazandırılabilmesi için öğretmene düşen sorumluluğun yanı sıra ders kitapları da önemlidir. Öğrenme sürecinde ders kitaplarında yer alan görsellerin öğrencilerde bahsi geçen kavramları, değer ve becerileri kavrama konusunda teşvik eden bir role sahip olduğu bilinmektedir. Bu araştırmada küresel eğitim olgusunun 5.sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabı görsellerinde nasıl ele alındığının anlaşılması amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman incelemesi deseni kullanılarak gerçekleşmiştir. Hala devam eden bu araştırmada veriler tümevarımsal analizle, NVivo 14 paket programı kullanılarak ve satır satır yapılan kodlamalarla yapılmıştır. Araştırma sonucunda 5.sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabı görsel içeriklerinin küresel eğitim bağlamında eksikliklerinin bulunduğu, küresel sorunlara sınırlı yer verildiği, özellikle toplumsal cinsiyet farkındalığını olumsuz etkileyecek görsel seçimlerinin olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Küresel eğitim, çok kültürlülük, toplumsal cinsiyet rolleri, küresel sorunlar, evrensel değerler.