Yunus Emre’nin Tarikat Sorunu ve Yaşadığı Dönemde Eskişehir Kent Merkezinde Bulunan Zaviyeler


Creative Commons License

Manaz S.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.22, ss.119-138, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Yunus Emre’nin yaşadığı 13. ve 14. yüzyıllar, Anadolu Selçuklularının son dönemi, Beylikler ve Osmanlı

Devleti’nin kuruluş yıllarını içermektedir. Anadolu bu yüzyıllarda Haçlı seferleri, Moğol akınları ve Babailer

isyanına maruz kalmıştır. Bu dönemde Anadolu’da kurularak gelişen tarikatlardan başka, Anadolu dışında

oluşmuş çeşitli tarikatların temsilcileri de Anadolu’ya gelerek kendi tarikatlarını yaymaya başlamışlardır.

Böylece Anadolu’da birbirinden farklı tarikatlara sahip zaviyelerin sayısı da artmıştır. Bu çalışmada, öncelikle

Yunus Emre’nin mensup olduğu tarikat tespit edilerek, Eskişehir kent merkezinde kurulan tarikatlar ile ortak

özelliklerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle özellikle Yunus Emre’nin eğitimi, eserleri ve adına

kurulan zaviye üzerinden sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır. Ancak Yunus Emre’nin aldığı eğitim, şiirlerinde oniki

imamdan bahsetmemesi ve değişen zamanla birlikte adına yaptırılan zaviyenin zaviyedarları ile tarikatlarının

değişmesi Yunus Emre’nin mensup olduğu tarikatın belirlenmesini zorlaştırmıştır. Dolayısıyla mensup olduğu

tarikattan ziyade mensup olamayacağı tarikatların belirlenmesi mümkün olmuştur. Eskişehir kent merkezinde

Yunus Emre’nin yaşadığı dönemdeki gibi birbirinden farklı tarikatlarda zaviyeler kurulmuştur. Ancak bu

tarikatlar ile Yunus Emre’nin mensup olabileceği düşünülen tarikatlar arasında bir bağ kurulamamıştır.

Günümüzde bir iki sokak arayla kurulan bu tarikat zaviyelerinin yerlerinde türbeleri bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Yunus Emre Zaviyesi, Zaviye, Abd Allah el Bedevi, Sühreverdi, Nusrettin, Ahi Mahmud