Akademik Veri Yönetim Sistemi
GAZI AKADEMIK BAKIS-GAZI ACADEMIC VIEW, cilt.17, sa.34, ss.349-363, 2024 (ESCI)
XVIII. Yüzyıl Rusyası’nda Antik Yunan ve Roma Edebiyatından Tarihi Eser Çevirisi
Rusya’da tarihin bir bilim olarak şekillendiği XVIII. yüzyılda tarihi eserlere karşı ilgi büyüktür. Söz konusu dönemde özellikle Antik tarih konulu birçok eser çevrilmiştir. Çalışmada XVIII. yüzyıl Rusya’sında Antik edebiyattan tarihi eser çevirisi konusu, Antik Yunan ve Antik Roma edebiyatından tarihi eser çevirisi başlıkları altında ele alınmıştır. XVIII. yüzyılda Antik Yunan edebiyatından çevrilen belli başlı tarih yazarları arasında Constantin Manasses, Xenophon, Diodoros, Pausanias, Polybius’un ve Plutarchus öne çıkmaktadır. Söz konusu dönemde Antik Roma edebiyatından çevrilen önemli tarih yazarlar arasında Quintus Curtius Rufus, Titus Livius, Cornelius Nepos, Lucius Annaeus Florus, Valerius Maximus, Velleius Paterculus, Josephus Flavius ve Justinus dikkat çekmektedir. XVIII. yüzyıl Rusya’sında Antik Yunan ve Roma edebiyatından tarihi eserler çoğunlukla asıl dilden çevrilmiştir. Çevirmenleri arasında Rus kültür tarihinin önemli isimleri yer almaktadır. İyi eğitim almış, birkaç yabancı dile hâkim bu çevirmenler sayesinde XVIII. yüzyılda Rus okuru Antik Yunan ve Roma edebiyatının belli başlı tarihi eserleriyle tanışma fırsatı bulmuştur.
Anahtar Kelimeler: XVIII. Yüzyıl Rusya’sı, Tarih, Tarihi Eser, Çeviri, Çevirmen.
Translation of Historical Works from Ancient Greek and Roman Literature in 18th-Century Russia
In the 18th century, when history was shaped as science in Russia, there was a great interest in historical works from ancient literature. During this period, many works on ancient historywere translated. We discussed the translation of historical works from Ancient Greek and Roman literature in 18th century Russia under the titles of historical works translation from Ancient Greek literature and historical works translation from Ancient Roman literature. Constantin Manasses, Xenophon, Diodorous, Pausanias, Polybius, and Plutarchus stand out among the significant historians translated from Ancient Greek literature in the 18th century. Quintus Curtius Rufus, Titus Livius, Cornelius Nepos, Lucius Annaeus Florus, Valerius Maximus, Velleius Paterculus, Josephus Flavius and Justinus draw attention among the significant historical writers translated from Ancient Roman literature in the said period. Historical works from ancient literature in 18th century Russia were mostly translated from the original language. Among its translators are important names in Russian cultural history. Thanks to these well-educated translators, fluent in several foreign languages, the Russian reader in the 18th century had the opportunity to meet the significant historical works of Ancient Greek and Roman literature.
Key Words: 18th Century Russia, History, Historical Works, Translation, Translator.