Akademik Veri Yönetim Sistemi
Nobel Yayınevi, Ankara, 2023
Gelişen bilgi ve teknoloji çağında değişime uyum sağlayarak daima güncel kalabilmek bilginin fevkalade hızlı arttığı ve tüketildiği günümüz dünyasında önemli bir beceri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumun bir neticesi olarak eğitim öğretim faaliyetlerinin en temel yapı taşı olan öğretmenlere yönelik beklentiler ve istekler de farklılaşmaktadır. Öğretmenlik mesleği her geçen gün daha da sofistike bir hâl almakta ve başta veliler olmak üzere toplumun öğretmenlere yüklediği misyon daha da artmaktadır. Böylelikle öğretmenlerin gelecek nesilleri daha nitelikli yetiştirme ve onları geleceğe hazır hâle getirme ülkülerinin bir yansıması olarak sürekli yeni ve güncel kalmaları ve mesleki anlamda kendilerini geliştirmeleri daha da önemli bir hâle gelmiştir. Bu anlamda elinizdeki bu kitap öğretmen yetiştirme ve öğretmenlerin mesleki gelişimine yönelik uluslararası bir bakış açısı edinme ihtiyacının tezahürü olarak ortaya çıkmıştır. Amacımız, öğretmen yetiştirme ve öğretmenlerin mesleki gelişimlerini küresel ölçekte incelemek, farklı bakış açılarını ortaya koymak ve Türkiye’nin hizmet öncesinde öğretmenlerin yetiştirilmesi ve hizmet içinde mesleki gelişimlerinin sağlanmasına katkı sunmaktır. Bu doğrultuda kitabın kaleme alındığı tarihte sonuçları açıklanmış son PISA (2018) sınavında, başarı sırasına göre en başarılı 17 ülkeyi (Çin Halk Cumhuriyeti, Singapur, Hong Kong, Estonya, Japonya, Kore Cumhuriyeti, Kanada, Finlandiya, Polonya, İrlanda, Slovenya, Birleşik Krallık, Yeni Zelanda, Hollanda, İsveç, Almanya, Belçika) ele alıp bu ülkelerdeki öğretmen yetiştirme sistemlerini ve öğretmenlerin mesleki gelişim faaliyetlerini bütüncül bir şekilde incelemeyi amaçladık.
Kitapta yer alan bölümler üç ana başlıkta yapılandırılmıştır. Bölümün giriş kısmında (birinci başlıkta) incelenen ülkeler hakkında kısa ve tanıtıcı bilgilerin yanı sıra, ilgili ülkelerin genel eğitim sistemleri analitik bir bakış açısıyla tanıtılmıştır. İkinci başlıkta her bir ülkenin hizmet öncesi öğretmen yetiştirme sistemi ayrıntılı incelenmiştir. Bu başlık altında eğitim fakültelerine öğrenci alımı ve koşulları, öğretmenlik programlarının içeriği ve süresi, öğretmenlik mesleğine atanma koşulları ve ilgili ülkedeki öğretmenlik mesleğinin saygınlığı (maaş, yasal mevzuatlar vb.) ele alınmıştır. Üçüncü başlıkta ise kitapta yer alan her bir ülkedeki öğretmenlerin mesleki gelişimine yönelik faaliyetler bütüncül bir şekilde ele alınmıştır. İncelenen ülkede mesleki gelişim faaliyetlerinin türleri, amaçları, planları ve mesleki gelişim faaliyetlerine katılıma ilişkin istatistikleri hakkında detaylı bir bakış açısı sunulmasının yanı sıra, ilgili ülkeye özgü mesleki gelişim etkinlikleri tanıtılmıştır. Türkiye’de eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme alanında, öğretmenlerin hizmet öncesi yetiştirilmesini ve gelişimini konu edinen, seçilmiş (başarılı) dünya ülkelerinin incelendiği bir kitaba rastlanmamış olması, bu kitabın alan yazına önemli bir katkısı olarak değerlendirilebilir. Kitap alanında seçkin ve uzman akademisyenler tarafından kaleme alınmıştır.
Mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin kendilerini güncel tutmaları ve mesleki gelişimleri açısından bu kitabın küresel ölçekte somut uygulamaları gösterip onlara birer rehber olmasını umuyoruz. Kitabın ayrıca deneyimli öğretmenlerin, uluslararası boyutta yeni teknikler ve yaklaşımlar edinmelerine katkı sağlamasını bekliyoruz. Öte yandan PISA sınavında başarılı olmuş ülkelerin güncel literatüre dayalı eğitim sistemleri ve öğretmen yetiştirme sistemlerini, Türkiye’deki politika yapıcıların dikkatine sunarak karşılaştırma yapmalarına imkân vermesi açısından bu kitabın literatürde önemli bir boşluğu dolduracağına inanıyoruz. Eğitim fakültelerinde görev yapan akademisyenlerin yanı sıra, eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme alanı lisans üstü öğrencilerinin, öğretmen yetiştirme sistemi ve mesleki gelişimi açısından uluslararası bir bakış açısı kazanmaları hususunda bu kitabın onlara faydalı olmasını umuyoruz. Ülkelerin genel eğitim sistemleri, öğretmen yetiştirme modelleri ve mesleki gelişim etkinliklerinin dinamik bir yapıda olduğunu ve zamanla kitapta yer alan bilgilerin değişebilme ihtimalini göz ardı etmiyoruz. Öte yandan özellikle öğretmen yetiştirme ve öğretmenlerin mesleki gelişim açısından bütüncül bir bakış açısı ile güncel (hâlihazırda geçerli) bir resmî ortaya koymayı amaçladık. Bu nedenle zamanla değişiklikler olsa bile genel çerçevenin ve temayülün süreceğini düşünüyoruz.
Kitabın bu aşamaya gelmesinde en büyük pay sahibi olan değerli bölüm yazarlarımıza ne kadar teşekkür etsek azdır. Zira onların sabırlı, tutkulu ve azimli çalışmaları ile alandaki tecrübeleri sayesinde alan yazındaki boşluğu doldurma iddiasına sahip kaliteli bir eser ortaya çıkmıştır. Kitabın basımını yapan Nobel Yayınevi yetkilileri Nevzat Argun ve Gülfem Dursun ile kitabın mizanpajını yapan Samet Tekin’e yayın sürecindeki kıymetli katkıları ve destekleri için çok teşekkür ederiz. Bir diğer teşekkür ise Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Öğretmenler! Yeni nesli, cumhuriyetin fedakâr öğretmen ve eğitimcileri, sizler yetiştireceksiniz ve yeni nesil, sizin eseriniz olacaktır. Eserin kıymeti, sizin maharetiniz ve fedakârlığınız derecesiyle orantılı bulunacaktır.” vecizesinde belirttiği üzere Türkiye’nin aydınlık geleceğini inşa eden fedakâr öğretmenix lerimizedir. Bu türden eserlerin ortaya çıkmasında ilham kaynağımız daima onlardır. Kitabın Türkiye’nin öğretmen yetiştirme ve öğretmen geliştirme sürecine katkı sağlaması dileğiyle….
Editörler
Prof. Dr. Abdurrahman İlğan
Doç. Dr. Servet Üztemur
Eylül, 2023