Yûnus Emre’de Makro Ölçekte Ritim


Tulum G.

SÖYLEM, cilt.6, sa.3, ss.832-857, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 6 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.29110/soylemdergi.989692
  • Dergi Adı: SÖYLEM
  • Derginin Tarandığı İndeksler: MLA - Modern Language Association Database, Directory of Open Access Journals, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.832-857
  • Anadolu Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İnsanın ferdî ve içtimaî varlığının izleri pek çok vasıtayla takip edilebilir. Manzum ve mensur kaleme alınmış çeşitli dil ve kültür malzemelerini içeren edebiyat tarihi bunlardan biridir. Zira ferdin kültürü, içinde bulunduğu sınıfın ve toplumun kültüründen soyutlanamaz. Şu açıktır ki kültürde birlik, aynı dili konuşan ve birlikte yaşayan insanların kurduğu birliktir çünkü aynı dili konuşmak, başka bir dili konuşan insanlardan farklı şekilde düşünmek, hissetmek ve onlardan farklı heyecanlara sahip olmak demektir. Türk Edebiyatı tarihinde kendi zamanının dilini işleyerek meydana getirdiği edebî eserlerle yedi asırdan beri kültür birliğini sürdürmemizi sağlayan Türkçenin klasik şairi Yûnus Emre’nin bu başarısı, dikkatimizi onun kullandığı dil üzerinde toplamamız gerektiğini göstermektedir. Bu makalede Oğuzcaya dayalı yerli ve millî bir yazı dilinin kuruluş dönemi şairlerinden olan Yûnus Emre’nin eserlerinde makro ölçekteki ritmi/âhengi yakalamak için hangi bakışımlı/paralel cümlelerden yararlandığı etraflıca incelenecektir.
The traces of the individual and social existence of human can be followed by many means. The history of literature, which includes various language and cultural materials written in verse and prose, is one of them. Because the culture of the individual cannot be isolated from the culture of the class and society in which he / she lives. It is clear that unity in culture is the unity of people who speak the same language and live together, because speaking the same language means to think and to feel differently and to have different excitement apart from the people who speak another language. The success of the classical Turkish poet, Yûnus Emre who has enabled us to maintain cultural unity for seven centuries with his literary works, created by processing the language of his time in the history of Turkish Literature. He shows that we should focus our attention on the language he used. In this article, it will be examined in detail which symmetrical/parallel sentences used by Yûnus Emre, one of the poets of the founding period of a native and national written language based on Oghuz language, to reache the rhythm in macro scale in his works.