Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, cilt.6, sa.1, ss.121-132, 2023 (Hakemli Dergi)
Mutfak kültürü yemek, içecek türleri ve bunların hazırlanma,
pişirilme, saklanma ve tüketilme sürecini; buna bağlı mekân ve ekipmanı,
yeme-içme geleneği ile bu çerçevede gelişen inanış ve uygulamalardan oluşan bir
bütünlüğü ifade eder. Türk mutfak kültürü içerisinde yöre mutfakları çorbadan
tatlıya kadar farklı yemek kategorilerinde onlarca yemek barındırmaktadır. Ordu
ili Fatsa ilçesi Karadeniz Bölgesi’nde farklılaşan yemekleriyle dikkat
çekmektedir. Araştırmada bu ilçede geleneksel olarak yapılagelen “marul yoğurtlaması”nın
kayda geçirilmesi amaçlanmıştır. Fatsa, Sefaköy’de yaşayan 50 yaş ve üzeri, 20
yıldan fazla süredir yörede bulunan, kültür temsiliyeti olan beş kişi ile
mülakatlar ve katılımcı gözlemler yapılmıştır. Mülakat ve gözlemlerden elde
edilen veriler ile “marul yoğurtlaması”nın fotoğraflarla aşamaları
kaydedilerek, detaylı tarifi yazılmıştır. Ayrıca bir porsiyonunun enerji ve
besin değeri analizleri yapılarak, günlük gereksinimi karşılama yüzdeleri de
hesaplanmıştır. İlerleyen çalışmalarda “marul yoğurtlaması” yapılan diğer
köyler ve yörelerde araştırmalar yapılması; detaylandırmaları, kıyaslamaları ve
çok boyutlu değerlendirilmesini olanaklı kılacaktır.
Culinary culture express food, beverage types
and the process of their preparation, cooking, storage and consumption; space
and equipment, the tradition of eating and drinking, and the beliefs and
practices developed within this framework. Inside the Turkish culinary culture,
local cuisines contain dozens of dishes in different food categories, from soup
to dessert. Fatsa district of Ordu province draws attention with its
differentiating dishes in the Black Sea Region. In the study, it was aimed to
record the traditionally cooked “marul yogurtlaması” in this district.
Interviews and participatory observations were made with five people aged 50
and over living in Fatsa, Sefaköy, who have been in the region for more than 20
years and who are cultural representatives. With the data obtained from the
interviews and observations, the stages of “marul yugurtlaması” were recorded
with photographs and a detailed recipe was written. In addition, the energy and
nutritional value analyzes of a portion were made and the percentages of
meeting the daily requirement were calculated. Conducting research in other
villages and regions where “marul yogurtlaması” is made in future studies will
make it possible to elaborate, compare and evaluate multidimensionally, where
this dish is in the center.