Akademik Veri Yönetim Sistemi
Pasajlar Sosyal Bilimler Dergisi, sa.10, ss.77-96, 2022 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma obeziteden duyulan korkunun politik nedenleri üzerinde durarak salgın metaforunun kullanılmasının ideolojik arka planını ve toplum üzerindeki yansımalarını ele almaktadır. Neoliberalizm, obezitenin yapısal ve politik nedenlerini gizleyerek sorunu da -devletin sağlık alanından geri çekilmesiyle oluşan boşluğu rasyonel ve girişimci öznelerin dolduracağını varsayarak- çözümü de bireyselleştirir. Neoliberal yönetimsellik çerçevesinde biyoiktidar, bedenleri yönetmek için düzenleyici ve disipline edici iktidar tekniklerini uygularken biyopedagojileri kullanır. Bu biyopedagojilere uyan, kendi risklerini yöneten ve bedenlerini disipline edenler vatansever ve iyi biyovatandaşlar olarak, uymayan obezler ise üretim ve tüketim süreçlerine tam olarak katıla mayan, disiplinsiz, ulusa fazladan maliyet yaratan ve tehlike oluşturan kötü biyovatandaşlar olarak görülürler. Salgın metaforu, ulusun güvenliğini vurgulayan militarist bir dil içinde kullanılır ve kötü biyovatandaşlara yönelik ayrımcı ve dışlayıcı politikaları meşrulaştırır. Salgın metaforunun kullanılmasını kolaylaştıran beden kitle indeksi bir ölçüm aracı olarak sorunlu olsa da bilimsel ve objektif bir araç olarak sunulur, böylece önceden sadece ahlaki olarak yetersiz sayılan obezlerin biyolojik anlamda kusurlu görülmesine neden olur. Salgın metaforu, neoliberal iktidarın ekonomik refah için obezleri harcanabilir nüfusun bir parçası hâline getirmesini meşrulaştırır ve obezlereyönelik ayrımcılığın toplumsal kurumlar ve geniş kitleler tarafından sorgulanmaksızın kabul edilmesini sağlar.